Geçen haftaki yazımı, zamanın ruhuyla ilişkilendirmek için “oruç tutmak” olarak kaleme almıştım. Bu hafta içinde bulunduğumuz Ramazan ayının ruhuyla ilişkilendirilebilecek bir araştırma sonucunu paylaşmak istiyorum: İslamîlik endeksi…
ABD George Washington üniversitesinin İran asıllı iki akademisyeni (Scheherazade Rehman ve Hüseyin Askarî) 2010 yılında İslam İşbirliği’ne üye ülkelerin İslam öğretilere ne kadar uygun politikalar izlediklerini araştırırlar. ‘Ekonomik İslamîlik İndeksi’ ve ‘İslam Ülkeleri Ne Kadar İslamî?’ başlığıyla yazdıkları iki makale Global Economy Journal dergisinde yayınlanır. Sonraki yıllarda bu endekse Müslüman olmayan ülkeleri de dahil ederek araştırmanın kapsamını genişletirler ve endeks sonuçları her yıl yayınlanan bir geleneğe dönüşür. Adı geçen akademisyenler bu çalışmalarını ‘İslamîlik Vakfı’ adıyla -vergiden muaf- bir vakfa da dönüştürürler. Hesaplamada kullanılan dört ana ölçüt var:
1. Ekonomi,
2. Hukuk (adalet) ve yönetim,
3. İnsan hakları ve siyasi haklar,
4. Uluslararası İlişkiler.
Ülkelerin inançlarına bakılmaksızın, yukarıdaki ana ölçütten faydalanarak, özellikle ahlaki, insani ve hukuki konu başlıklarında ülkelere puanlar verilmiş ve büyükten küçüğe sıralanmış. İslami değerlere en uygun yaşayan ülkelerin 2018 sıralamasında ilk 40 ülke içerisinde Müslüman ülke yok!
İlk sıradaki Yeni Zelanda’yı İsveç, Hollanda, İzlanda, İsviçre ve İrlanda izliyor. Danimarka 7, Kanada, 8, Avustralya 9, Norveç de 10. sırada yer alıyor. İlk 20’de Kuzey Avrupa ülkelerinin haricinde Malta ve Japonya da bulunuyor.
İlk 50’de sadece 4 Müslüman ülke var
2018 İslamîlik Endeksi’nde en üst sırada yer bulabilen Müslüman ülke Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve listede 45. sırada. BAE’nin ardından Arnavutluk 46, Malezya 47, Katar da 48. sırada yer bulan ve ilk 50 içinde olan diğer Müslüman ülkeler. 60. sırada bulunan Bosna Hersek’in ardından listede yer alan diğer Müslüman ülkeler sırasıyla Umman, Endonezya, Kuveyt, Bahreyn ve Ürdün. 153 ülkenin sıralandığı listede verilerine ulaşılabilen 40 Müslüman ülke var.
Türkiye ise genel endekste 95. olarak listede yer alıyor. İslamîlik Endeksi 4 farklı endeksin bileşiminden oluşuyor, bunlar ekonomi, hukuk ve yönetişim, insan hakları ve siyasi haklar ve uluslararası ilişkiler. Türkiye’nin İslamîlik te en güçlü olduğu alan ekonomi. Ekonomi endeksinde 70. sıradayken, en zayıf olduğu uluslararası ilişkilerde 153 ülke arasında 148 sırada. İnsan hakları ve siyasi haklar sıralamasında da Türkiye listede 100. sırada bulunuyor. Dinimiz aslında olması gereken tüm insani ve ahlaki değerleri çok net tanımlamış. Yapılan araştırma bize gösteriyor ki; inancınız ne olursa olsun önce OLMAK (başına ne isterseniz ekleyiniz) gerekiyor. İslam aleminde “Hocanın dediğini yap yaptığını yapma” kıssasını yaşıyoruz.
İnançların oy ve maddi menfaat için giderek artan bir şekilde suiistimal edildiği bu gidişatı durdurmak bizim elimizde. Bu konuda hepinizi düşünmeye ve harekete geçmeye davet ediyorum. Saygılar
