2011 yılında Almanya’da düzenlenen teknoloji fuarında “Endüstri 4.0” ilk defa dile getirildiğinden beri tüm dünyanın gündeminde. Bazı kaynaklarda Dördüncü Sanayi Devrimi olarak adlandırılmakta. Esasında Endüstri 4.0 bir Alman projesidir. Alman hükümetini buna sevk eden ise Avrupalı devletleri ekonomik anlamda sarsan Çin devletinin üretim imkanlarıdır. Almanya, Japonya ve ABD gibi gelişmiş ülkeleri Endüstri 4.0 hedefine yöneltmiştir.
Endüstri 4.0 bir hedeftir ve bilişim teknolojileri ile ilgili tüm yaşamsal mekanizmaları bir araya getirmeyi amaçlamaktadır. Nesnelerin interneti, hizmetlerin interneti ve siber-fiziksel sistemler olmak üzere üç aşamadan oluşan bir sistemler kümesidir. Yeni dünya düzenini getirecek olan Endüstri 4.0’da, üretim ve yaşam alanlarının tamamı akıllı donanımlara sahip olacak ve sistemler birbiri ile bütünleşmiş şekilde çalışacaktır. Üretim ile tüketimi yeniden yapılandıracak olan bu sistem ile zengin ve fakir ülkeler dağılımı da yeniden şekillenecek ve ülkeler arasındaki gelir dağılımında uçurumlar oluşacaktır.
Endüstri 4.0 konusunda bilgi birikimi yeterince henüz oluşmamıştır. Ülkeler kendi bünyelerinde buna yönelik araştırma birimleri kurmuşlardır. Mevcut sanayi imkânlarında durumları iyi olan firmaların hevessiz olması da gelişime zarar vermektedir.
Endüstri 4.0 neleri içermektedir:
Öncelik bu; bir sistemin genel nitelendirilmesidir ve 3 ayaklı bir organizasyonu ifade etmektedir. Organizasyon ayakları ise: 1- Nesnelerin interneti 2- Hizmetlerin interneti ve 3- Siber-Fiziksel sistemlerdir. Sistemlerin birbiriyle iletişim halinde olması esasına dayanan Endüstri 4.0’da makinalar birbiri ile iletişime geçebilecek, verilerin analizini yapacak ve gerektiğinde insana haber verecektir.
Makinalar birbirleriyle iletişimi kablosuz olarak sensörler vasıtasıyla sağlayacaktır. Tüm bunlar olurken sistem daha az maliyetle çalışacak, daha çabuk üretim yapacak ve çok az fire veren bir işleyişe sahip olacaktır. Sistemler; eskilere göre daha küçük olacak, ancak daima fazla güvenlikli üretim yapacaklardır. Bu sistemin merkezinde robotlar vardır. Makinaları yöneten, verileri değerlendiren ve diğer üretim kararlarını alanlar robotlardır.
Bazı uzmanlar tarafından “Karanlık Fabrikalar” olarak isimlendirilen, ışıksız ve insansız üretim sahaları çoğalacaktır. Bunun yanında üç boyutlu yazıcılar Endüstri 4.0’ın bir başka boyutudur. Bu yazıcılar sayesinde tüm ihtiyaçlar basit bir dokunuşla evde üretilebilir hale gelecek ve büyük firmalara bağlılık ortadan kalkacaktır.
1- Nesnelerin İnterneti: Makinaların birbirleri ile kablosuz iletişimini ifade eder. Bu makinalara robotlar da denilebilir. Her robotun kendine ait iletişim adresi vardır ve bunlar çok hızlı şekilde birbirleri ile iletişim kurarak değişen üretim stratejilerine ayak uydururlar. Karar alma ve uygulama süreçleri oldukça kısadır. Veri analizleri tüm birimlere derhal ulaştırılır.
2- Hizmetlerin İnterneti: İnternet üzerinden hizmet verecek olan kişileri, hizmet alacak kişileri, bunlar arasındaki ilişkiyi sağlayacak yazılımı ve hizmetleri içerir. E-posta hizmetleri, Bulut sistemi gibi hizmetler buraya girmektedir.
3- Siber-Fiziksel Sistemler: Sanal dünyanın bir kopyası olarak kendi kendini idare eden sensörleri vasıtasıyla işlemlerini gören sistemlerin genel adıdır.
Sanayi Devriminden Endüstri 4.0’a
Teknolojik gelişmelerin en çok etkilediği alanlardan biri de endüstridir. Her teknolojik yenilik doğrudan endüstriyel alanda etkisini göstermekte ve üretim alanında hızlıca yayılmaktadır. Birinci Sanayi Devriminin başlangıcı su ve buhar enerjisi ile çalışan makinaların üretim alanında kullanılması ile oluşmuştur. Daha hızlı üretim yapma imkanı olmuş, büyük fabrikalar kurulmuş ve sanayileşmeye başlayan topluluklar meydana gelmiştir. Ford fabrikalarındaki montaj sahalarının elektrik vasıtasıyla hareket ettirilip daha hızlı bir üretimin mümkün olmasıyla seri üretim başlamış ve İkinci Sanayi Devrimi gerçekleşmiştir. Üçüncü Sanayi Devrimi ise bilişim teknolojilerinin, otomasyonların ve yazılımların endüstride kullanılmasıyla gerçekleşmiştir.
Konuya devam edeceğim...
