Meslektaşlarımız tarafından bilindiği gibi KGK’nın yayımladığı TMS 21 standardı, Kur değişiminin etkilerini inceleyen ve düzenleyen bir karardır. KGK’nın 5.06.2024 tarih ve 75935942-050.01.04-[01/24468] Sayılı Kararı ile takas edilebilirliğin bulunmaması konusundaki değişiklikleri içeren kurul kararı 05.06.2024 tarih ve 32567 sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır.
Bu yazımızda, yayımlanan kararın önemini belirterek meslektaşlarımızın kararın tamamını okuyup bağımsız denetim raporlarında gerekli açıklamaları yapmasını tavsiye etmekteyiz. Yazımız sadece bilgi vermek ve denetçileri ikaz etmek üzere yazılmıştır.
İşletmenin normal bir idari gecikmeye izin veren bir zaman dilimi içinde ve hukuken icra edilebilir hak ve yükümlülükler doğuran bir takas işlemi sağlayan bir piyasa veya takas mekanizması aracılığıyla diğer para birimini elde edebilmesi durumunda bir para birimi başka bir para birimiyle takas edilebilir niteliktedir.
Takas edilebilirlik : İşletme:
(a) Ölçüm tarihinde ve
(b) Belirlenen bir amaç için para biriminin başka bir para birimiyle takas edilebilir olup olmadığını değerlendirir.
İşletmenin belirlenen bir amaç için ölçüm tarihinde elde edebileceği diğer para birimi önemsiz bir tutardaysa, ilgili para birimi başka bir para birimiyle takas edilebilir nitelikte değildir.
Para biriminin takas edilebilir olmadığı durumda geçerli kurun tahmin edilmesi aşağıdaki gibi olacaktır.
Para biriminin ölçüm tarihinde başka bir para birimiyle takas edilebilir olmaması durumunda, işletme bu tarihteki geçerli kuru tahmin eder. Geçerli kurun tahmin edilmesiyle, genel ekonomik koşullar altında piyasa katılımcıları arasında ölçüm tarihinde gerçekleşecek olağan bir takas işlemindeki kurun belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Yabancı para işlemlerin geçerli para biriminde raporlanması ve İzleyen raporlama dönemi sonlarında raporlama yapılacaktır.
Muhtelif döviz kurları mevcutsa, kullanılan kur; ilgili nakit akışlarının ölçüm tarihinde gerçekleşmiş olması durumunda işlemden kaynaklanan gelecekteki nakit akışları veya bakiyenin ifa edileceği kurdur,
İşletme, bir para biriminin başka bir para birimiyle takas edilememesi nedeniyle geçerli kuru tahmin etmesi durumunda finansal tablo kullanıcılarının, para biriminin diğer para birimiyle takas edilememesinin işletmenin finansal performansını, finansal durumunu ve nakit akışlarını nasıl etkileyeceğini ya da etkilemesini beklediğini anlamalarını sağlayacak bilgileri açıklar.
İşletme bunu sağlamak amacıyla aşağıdakilere ilişkin bilgileri açıklar:
a) Para biriminin başka para birimiyle takas edilememesinin niteliği ve finansal etkileri.
b) Kullanılan geçerli kur-kurlar).
c) Tahmin süreci ve
(d) Para biriminin başka bir para birimiyle takas edilememesi nedeniyle işletmenin maruz kaldığı riskler.
Uygulamanın nasıl yapılacağı da açıklanmaktadır.
İşletme, değişikliklerin ilk kez uygulanması sonucu oluşan etkiyi, ayrı bir özkaynak bileşeninde biriken çevrim farklarının kümülatif tutarında bir düzeltme olarak finansal tablolarına yansıtır.
Standardın ayrılmaz bir parçası da takas edilebilirlik konusundaki uygulama rehberidir. Rehber, yazının ekinde bulunmaktadır.
Yazımızda bahsi geçen değişikliklere bağlı olarak diğer standartlarda da değişiklikler yapılmıştır.
a. Mesela TFRS 1 Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulamasına İlişkin Değişiklikler_
b. TFRS'lere geçişe ilişkin açıklamalar
c. Aşırı oranda yüksek enflasyondan sonra tahmini maliyetin kullanımı
Yürürlük tarihi
Haziran 2024'te yayımlanan Takas Edilebilirliğin Bulunmaması konusundaki TMS 21’e İlişkin Değişiklikler, standart güncel hali ile uygulandığında söz konusu değişiklikler de uygulanır.
Değişiklikler, meslektaşlarımızla dikkatlice incelenerek uygulanmalıdır.