Önce; kümelenmenin ne olduğunu tanımlayarak konuya girelim; aynı ya da benzer işkolunda faaliyet gösteren, coğrafi olarak birbirine yakın, birbiriyle işbirliği ve rekabet halinde olan üretici firmalar ve onları destekleyici firma ve kurumların bir araya geldiği bir çalışma modelidir.
Kümelerin faydaları: -İhtiyaç duyulan üretim faktörlerinin; daha uygun koşullarda temin edilmesine imkan sağlayarak, firmalara maliyet avantajları kazandırır.
-Ölçek ekonomisinden faydalanarak maliyetlerin düşürülmesini sağlar.
-İşgücü ve ürün kalitesi, verimlilik ve istihdamı artırır.
-Firmaların ihracat ve satışlarının artmasını sağlar.
-Yenilik ve teknolojilerin, hızla yaygınlaşmasını temin eder. -Yerel rakiplerle yarışmayı öğretir.
-Ar - Ge, pazarlama, finansal kaynaklara ulaşım gibi faktörlerin daha etkin kullanılmasını sağlar.
-Taklit edilmesi zor rekabet avantajı ile bölgesel kalkınmayı destekler. -Bölge ekonomisini güçlendirir.
-Ortak ihtiyaç ve menfaatler için çalışılmasını sağlar.
-Bölgeyi yatırımcılar için ilgi merkezi haline getirir.
-Üniversite- sanayi işbirliğini destekleyerek; Ar - Ge ve Yenilik çalışmalarının güçlenmesini sağlar.
-Yeni iş ve teşebbüs sayısını artırır.
-Teşvik almayı kolaylaştırır.
-Eğitim ve danışmanlık faaliyetlerini geliştirir. Bu oluşumun bileşenleri olarak şunları sayabiliriz:
Destek Kurumları: -Kamu Kurumları -Sanayi ve Ticaret Odaları -Sivil Toplum Kuruluşları (STK’lar)
Eğitim ve Araştırma Kurumları: -Üniversiteler -Meslek Okulları -Araştırma ve Geliştirme Merkezleri Burada birkaç önemli unsurun da tanımını yapmak gerekiyor.
1-REKABETÇİLİK Yeni ekonomide; ülkelerin refah düzeyini belirleyen, üretimde ve sosyal refahta artışlar sağlayan en önemli faktör rekabettir. Türk sanayisinin verimliliğini yükseltmek ve böylece rekabet gücünü artırmak amacıyla kümelenme birlikleri desteklenmektedir.
2-SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Kümelenme destek programının stratejik tasarımı; sürdürülebilirlik ve rekabetçilik ekseninde geliştirilmiştir. Bu bakımdan yalnızca rekabetçi değil, aynı zamanda çevreye ve topluma duyarlı bir sanayi yapısı hedeflenmektedir. 3-YENİLİKÇİLİK: Sürdürülebilir rekabet gücünün en önemli göstergesi, yenilikçiliktir. Türk sanayisinin katma değer oluşturacak değişim ve yenilikleri gerçekleştirmesi vizyonu ile, kümelenme birlikteliklerinin yenilikçilik faaliyetleri desteklenmektedir.
4-NİTELİKLİ İŞ GÜCÜ Rekabet gücünün artırılması ve ülke kalkınmasının sürdürülebilmesi için Türk Sanayisinin dinamizmine uygun nitelikli işgücü yetiştirilmesi gerekmektedir. Aynı sektörde faaliyet gösteren firmaların işbirliği yaparak, katma değerli ürün elde edilmesi temeline dayanan ve Türk sanayisinin rekabet gücünü artırmak amacını taşıyan kümelenme uygulamaları giderek yaygınlaşmaktadır.
Enerji, medikal, kauçuk, haberleşme, iş makineleri, raylı sistemler, tekstil, gemi inşası gibi pek çok sektörde faaliyet gösteren firmaların birbirleri ile dayanışma içinde, sanayide verimliliğin artmasına katkı sağlayan; kümelenmelerdir.
Son yıllarda Organize Sanayi Bölgeleribaşta olmak üzere, üniversiteler ve sanayi odalarının bünyelerinde çalışmalarını sürdürüyorlar.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından da desteklenen başarılı kümelenmelerin sayısı; Ankara, İstanbul, İzmir başta olmak üzere Türkiye’nin çeşitli illerinde artarken, küme üyesi firmaların iş birliklerinden yeni ve katma değeri yüksek ürünler ortaya çıkmaktadır. Hepimizin hedefi; dünya ölçeğinde rekabet edebilir oluşumları desteklemek olmalıdır. Konuya devam edeceğim.
