Soluduğumuz hava kalitesinin sağlığımıza doğrudan etkisi olduğu herkes tarafından bilinmektedir. Her yıl dünyada yaklaşık 7 milyon insan hava kirliliğine bağlı sebeplerden dolayı daha erken ölüyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından, geçtiğimiz günlerde yayımlanan raporda, 117 ülke ve 6 binin üzerinde şehirde hava kalitesine dair veriler ve bulgular paylaşıldı. Raporda dünya nüfusunun %99’unun, DSÖ’nün kaliteli hava standartlarının gerisinde ve insan sağlığını tehdit edici hava şartlarında yaşadığı vurgulandı. Düşük ve orta gelirli ülkelerde, şehirlerin %1’inden daha azında hava kalitesi DSÖ tarafından önerilen eşik değerlere uygun bulundu. Yani dünyanın yüzde 99’unun kirli hava soluduğunu söyleyebiliriz.İncelenen ülke ve şehirlerin hepsinde havanın, vücuda zarar verici oranda ince parçacıklı madde ve azot dioksit içerdiği, bu elementlerin en fazla orta ve düşük gelirli ülkelerdeki havada bulunduğu bilgisi paylaşıldı. Önlenebilir çevre sorunlarının dünyada yılda 13 milyondan fazla kişinin ölümüne yol açtığı bilinmektedir. DSÖ verilerine göre; hava kalitesi izlenen 117 ülke içerisinde, yüksek gelirli ülkelerdeki şehirlerin %17’sindeki hava kalitesi, DSÖ’nün PM2.5 veya PM10 için Hava Kalite Yönergesi’nin altında kaldı. 74 ülkedeki yaklaşık dört bin şehirde ise zemin seviyesinde toplanan azot dioksit verisi göre; bu yerlerdeki insanların yalnızca %23’ü, DSÖ’nün Hava Kalite Yönergesi’nin güncellenen versiyonundaki seviyeleri karşılayan yıllık ortalama azot dioksit konsantrasyonlarını soluyor. Hükümetlerin hava kalitesini ve sağlığını iyileştirmek için atabileceği adımlara da değinen DSÖ hükümetlere çağrıda bulunarak raporunda şu maddeleri sıraladı: – En son DSÖ Hava Kalite Yönergesi’ne göre ulusal hava kalitesi standartlarını kabul edin veya gözden geçirin ve uygulayın – Hava kalitesini izleyin ve hava kirliliği kaynaklarını belirleyin – Pişirme, ısıtma ve aydınlatma alanlarında kullanılan eve ait temiz enerjinin özel kullanımına geçişi destekleyin – Güvenli ve uygun fiyatlı toplu taşıma sistemleri ile yaya ve bisiklet dostu ağlar oluşturun – Daha katı araç emisyonları ve verimlilik standartları uygulayın ve araç için zorunlu denetimi ve bakım uygulayın – Enerji tasarruflu konut ve elektrik üretimine yatırım yapın – Sanayi ve belediye atık yönetimini geliştirin – Tarımsal atıkların yakılmasını, orman yangınlarını ve belirli tarımsal ormancılık faaliyetlerini azaltın – Sağlık profesyonellerinin müfredatlarına hava kirliliğini dahil edin ve sağlık sektörünün katılımı için araçlar sağlayın. Temiz hava solumak en doğal hakkımızdır, görünmez olması kirliliğin olmadığı anlamına gelmediği gibi kirlilik sınır da tanımaz…