A.Yeni büyük işletme tarifi:
2021 senesi Bağımsız Denetim uygulamaları açısından ardı ardına birçok yeni kararın ve değişikliklerin hayata geçtiği bir yıl olmaktadır.
Zorunlu olarak TFRS uygulayanlar dışındaki, bağımsız denetime tâbi olan işletmelerin yaklaşık %67’si büyük işletme tanımına uygun hale gelmiştir. Biraz da bu sebepten BOBİ FRS 2017 Sürümünde değişiklikler yapılma mecburiyeti doğmuştur.
Özellikle 2019 ve 2020 senelerinde Türkiye ekonomisinde döviz değerindeki artışlar, bilançolara büyük ölçüde etki etmiştir. Bu sebeple, yapılması düşünülen iyileştirmelerle bölümler arasındaki uyumun artırılması ve açıkça düzenlenmeyen hususların netleştirilmesi amaçlanmıştır.
Neticede, BOBİ FRS 2021 Sürümü hakkında Kurul Kararı 30/3/2021 tarihli ve 31439 sayılı (Mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu kurul kararına göre, BOBİ FRS 2021 büyük işletme esasları şöyledir.
Ortalama çalışan sayısı ise 250 ve üstü olarak aynen kalmıştır. Yapılan çalışma ile uygulamada %67 olan büyük işletme oranı %34’e düşecek olup böylece, BOBİ FRS’de büyük işletmelere yönelik; ertelenmiş vergi tutarının sunumu, konsolide finansal tabloların hazırlanması ve ek dipnot açıklamaları daha az sayıda işletmeyi kapsayacaktır.
a.Yeni büyük işletme konusundaki değerler ve BOBİ FRS 2021 Sürümü konusundaki Kurul Kararı, 1/1/2021 veya sonrasındaki hesap dönemlerinde uygulanacaktır.
b.İsteyen işletmeler BOBİ FRS 2021 Sürümünü 2021 tarihinden önceki hesap dönemlerinde uygulayabileceklerdir.
c.Erken uygulamayı tercih etmeyen işletmeler, 1/1/2021 tarihinden önce başlayan hesap dönemleri için BOBİ FRS 2017 Sürümünü uygulayacaktır.
B.Bağımsız Denetimde Ücret Bildirimi
Bağımsız denetçi ya da bağımsız denetim kuruluşundan alınan hizmetlere ilişkin ücretler de aynı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu Kurul Kararıyla uluslararası uygulamalar çerçevesinde, bağımsız denetimde kalite ve güvenin artırılması amaçlanmaktadır.
Avrupa Birliği (AB) 2013/34 sayılı Muhasebe Direktifinin 18’inci maddesi uyarınca; kamu yararını ilgilendiren kuruluşlar (KAYİK’ler) ile büyük işletmelerin, raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti, bağımsız denetçi veya bağımsız denetim kuruluşu tarafından verilen diğer güvence hizmetleri, vergi danışmanlık hizmetleri ve bağımsız denetim dışı diğer hizmet ücretlerini finansal tablolarına ilişkin dipnotlarında açıklayacaklardır.
AB Muhasebe Direktifinin 18’inci maddesine tam uyum sağlanabilmesi için ücretlerin dipnotlarda bildirilmesi uygulaması:
1.BOBİ FRS’yi uygulayan büyük işletmeler,
2.KAYİK’ler ile
3.zorunlu ya da isteğe bağlı olarak Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını (TFRS) uygulayan büyük işletmeler için de zorunlu olmuştur.
Ücretler hakkındaki bu açıklama ve uygulaması, 1/1/2021 tarihinde veya sonrasında başlayan hesap dönemlerinden itibaren yapılmaya başlanacaktır.
Böylece, 660 sayılı KHK’nın (9) uncu maddesinin (b) ve (ğ) bentleri uyarınca; uluslararası uygulamalar çerçevesinde, bağımsız denetimde gerekli kalite ve güvenin artırılmasını için KAYİK VE BÜYÜK İŞLETMELER bağımsız denetçi ya da bağımsız denetim kuruluşundan aldığı hizmet ücretlerini finansal tablolarında açıklayacaklardır.
Kararın 3. Maddesine göre KAYİK – (Kamu yararını ilgilendiren kuruluşlar) ile zorunlu ya da isteğe bağlı olarak TFRS’yi uygulayan büyük işletmeler yıllık finansal tablolarına ilişkin dipnotlarında karşılaştırmalı olarak açıklayacakları ücretler:
-Raporlama dönemine ait bağımsız denetim ücreti.
-Her bir hizmet türü için ayrı ayrı olmak üzere; bağımsız denetçi veya bağımsız denetim kuruluşu tarafından verilen diğer güvence hizmetleri, vergi danışmanlık hizmetleri ve bağımsız denetim dışı diğer hizmetlere ilişkin raporlama dönemine ait ücretidir.
Bu açıklamalar, “Bağımsız Denetçi/Bağımsız Denetim Kuruluşundan Alınan Hizmetlere İlişkin Ücretler” başlığı altında ayrı bir şekilde sunulur.