Bugüne kadar bağımsız denetim raporu yazan bağımsız denetçiler ve bağımsız denetim şirketlerine pek çok ceza yağdı. Ben, bunların hepsinin haklı olmadığını düşünüp yazılarımda belirttim. Bağımsız denetçiler veya birçok bağımsız denetim şirketi, verilen bu cezalara itiraz etmedi, yargıya başvurmadı. Yargıya baş vurulduğunda verilen cezaların birçoğunun kaldırılacağı ve açılan davaları Kamu Gözetim Kurumu’nun kaybedeceğine inanarak, iddia ediyorum.
Ancak, bu hafta yine Cuma, Cumartesi ve Pazar günü bağımsız denetim standartları konusunda 3 gün sabahtan akşama kadar ders aldık. Standartları bir daha irdeledik. Özellikle, geçen hafta yazdığım gibi kalite kontrol standartlarının 2022 yılı sonuna kadar değişeceğinden emin olduk, çünkü aldığımız eğitim sırasında bu konu da gündeme geldi.
Bağımsız denetimde en çok anlatılan konulardan biri de, bağımsız denetimin sadece bağımsız denetçileri ve bağımsız denetim şirketlerini, denetim yapılan firmaları değil, bankaları, müşterileri ve ilişkili firma ve kişileri de ilgilendirmesidir.
Bağımsız denetimin uygulandığı 10 sene içinde bağımsız denetçiler ve bağımsız denetim şirketleri dışında bir başkasının ceza aldığını duymadık. Dolayısıyla da şirketler, bankalar veya ilişkili kişilerin de sorumlu oldukları konusunu bir masal gibi dinledik. Yazımda standartların ismini, numarasını yazmıyorum. Kelimeleri kullanmaya çalışıyorum ki herkesin beynine tam olarak işlesin.
7.Mart.2022 günü bir arkadaşımın bilgisayar domain, hosting gibi konularda çalışan şirketine uğradım. Telefonumdaki bir arızayı da arkadaşım düzeltip tamir etti. Sohbet sohbeti açtı, arkadaşım da meğer bağımsız denetim konusunda bir deneyim yaşamış, bazı bilgileri varmış.
Anlattığı hatanın özellikle piyasaya anlatılmadığını, aksi takdirde bağımsız denetim firmasının dünya çapında yok olabileceğini ona anlattıklarını söyledi. Başına gelenler şunlarmış.
5-6 yıl önce iş yaptıkları Türkiye’nin en büyük firmalarından biri ile ilgili olarak bir bağımsız denetim firmasından tutanak gelmiş. Arkadaşımın hosting veya domain firmasında müşterisi olan firma 8 (sekiz) lira alacaklı görünüyormuş. Arkadaşım için 8.-(sekiz ) lira çok önemli olmadığı için pek de ilgilenmemiş ama firmaya uğradığında, firmanın patronuna fazla gönderilen 8 (sekiz) liradan bahsetmiş. Parayı size mi göndereyim, yoksa alacaklı mı devredelim. Ama bize gelen …… bağımsız denetim firmasının çalışma kağıdında bakiye sıfır görünüyordu, çalışma kağıdındaki bakiyede mutabık değiliz diye imzalayıp size vermek istiyorum demiş.
Firmanın patronu, hemen muhasebe sorumlusunu çağırmış. Bağımsız denetim raporu ve çalışmalarını istemiş. Yapılan karşılaştırmada bu 8 (sekiz) liralık farktan bahsedilmediği, başka bir takım hesapların da tutmadığı anlaşılmış.
Arkadaşım, ne olacak canım 8 (sekiz) lira işte. Biz firmamızda onu bir şekilde hallederiz demişse de firmanın patronu “bu olay çok önemli” sen bir müddet sonra bir uğra bak nelerle karşılaşacaksın, anlatayım da bilgi dağarcığında kalsın demiş.
Bir ay sonra firmaya geldiğinde patron olanları anlatmış.
Bir kere derhal bağımsız denetimi yapan firmanın sözleşmesi iptal edilmiş, başka bir firma ile anlaşılmış ve yeni bir bağımsız denetim raporu tanzim edilmesi için anlaşılmış, üstelik bağımsız denetim bedelini de eski bağımsız denetim firması veriyormuş.
Eski bağımsız denetim firması, aman bizi mahkemeye vermeyin, konuyu da kimseye bildirmeyin, biz size ayrıca şu kadar da tazminat ödeyelim diye teklifte bulunmuş.
Sonuçta anlaşmışlar, Türkiye’de de bir bağımsız denetim firması denetimini düzgün yapamadığı müşterisine yeni bir denetimin bedeli ile bir takım tazminatlar ödemiş.
Eğer konu mahkemeye intikal etse idi, cezalardan başa bağımsız denetim firması dünya çapında prestij kaybedecek belki de kapatılacaktı.
Demek ki neymiş, bağımsız denetimde anlatılan bağımsız denetim sonuçlarından; bağımsız denetçiler, bağımsız denetim firmaları müşterilerine, bankalara, alacaklı ve borçlulara, alıcı ve satıcılara karşı sorumludurlar öğretisi doğruymuş.
Bağımsız denetçiler, aman raporlarınıza dikkat edin, bağımsız denetim standartlarına uygun rapor hazırlamanız şart, aksi takdirde tahmin edemeyeceğiniz kadar büyük ceza ve tazminatlarla karşı karşıya kalabilirsiniz.