Kıymetli okurlar, hepimizin malumu üzerine yatı­rımların finansmanı gerek işsizlikle mücadele ge­rekse cari açığın kapanması açısından büyük bir önem taşımaktadır. Mevzuat hükümlerine baktığımızda indi­rimli 5838 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesinde tanımlanan İndirimli Kurumlar Vergisi mü­essesi en önemli yatırım teşvik aracı olarak karşımıza çıkmaktadır.

Kurumlar vergisi mükelleflerinin Ticaret Bakanlığı ta­rafından yatırım teşvik belgesine bağlanmış bazı yatı­rımlarına yüzde 20’den daha düşük bir oranda vergi uygulanmaktadır. Böylece, bu mükelleflerin yatırımları devletçe desteklenmektedir.

Makine ekipman alımlarının indirimli kurumlar vergi­sine tabi yatırım tutarına dahil edilmesine ilişkin olarak yapılan avans ödemelerinin hesaba katılıp katılamaya­cağı uygulamada tereddütler yaratmaktadır.

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 19.07.2019 tarih ve 64597866-125[32/A]-14080 sayılı özelgesi ile 2016 yılında … tarihli ve … sayılı yatırım teşvik belgesi alarak aynı yıl içerisinde yeni bir üretim hattı için yatırıma başlandığı, öncelikli yatırımlar kapsa­mında destek unsurlarından yararlandığınız bu yatırı­mın bitiş tarihinin … olduğu, bu kapsamda yurt dışından 2018 yılında temin edilecek makine teçhizat global listenizde yer alan makineler için 2017 yılında ak­reditif açılarak avans ödemesi yapıldığını belirtilerek; 2017 yılında yapıla­cak avans ödemeleri­nin, indirimli kurumlar vergisi uy­gulamasında bu dö­nemde yatırım harcaması olarak dik­kate alınıp alınmaya­cağı hususunda başkanlık görüş bil­dirmiştir.

5520 sayılı Kurum­lar Vergisi Kanunu­nun “İndirimli kurumlar vergisi” baş­lıklı 32/A madde­sinde;

“(1) Finans ve si­gortacılık sektörle­rinde faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan yatırım­lar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatı­rımlar hariç olmak üzere, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ve Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belge­sine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatı­rımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ula­şıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar ver­gisine tabi tutulur.

(2) Bu maddenin uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilin­den vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşı­lanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade eder. Yatırımın tamamlanması şartıyla, in­dirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanı­lan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belir­lenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır. (700 Sayılı KHK’nın 173’üncü maddesiyle değişen ibare; Yürürlük:09.07.2018)

1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “32.2. İn­dirimli kurumlar vergisi” başlıklı bölümünde konuya iliş­kin ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun “İspat edici kağıtlar” başlıklı 227’nci maddesinde,

“Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.”

hükmü yer almaktadır.

Hepimizin malumu üzerine vergi mevzuatımızda ver­giyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemlerin gerçek mahiyeti esastır. Vergi idaresinin vergiyi doğuran olayı tespit edebilmesi için üçüncü şahıslarla olan münase­bet ve muamelelerde kayıtların tevsiki zorunludur.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirket tarafından ya­tırım teşvik belgesine istinaden 2018 yılında yurt dışın­dan temin edilecek makine ve teçhizatlar için 2017 yılında akreditif açılarak yapılan avans ödemelerinin in­dirimli kurumlar vergisi uygulaması açısından yatırım harcaması olarak dikkate alınması mümkün bulunma­yıp bu harcamaların söz konusu makine ve teçhizatın şirketinize teslim edildiği dönemde gerçekleştirilen ya­tırım harcaması olarak değerlendirilmesi ve indirimli ku­rumlar vergisi uygulamasında dikkate alınması mümkün olduğuna ilişkin görüş bildirilmiştir.