Sanayi enerjisini güneşten alıyor

Ayşe Nur BÜYÜKHAN – Göksel BAŞARAN

Artan enerji fiyatlarını minimize etmek isteyen sanayici, fabrikalarına çatı üstü ya da arazi tipi güneş enerjisi sistemleri kurulumuna yöneldi. Yılın ilk yarısında GES projelerine 1 milyar 700 milyon lira tutarında yatı­rım teşviki alan Bursa’da, 142 firma 105 MW enerjiyi güneşten karşılayacak. İşlet­melerinde yenilenebilir enerji kullanımına başlayan sanayici, iklim krizine yol açan fosil yakıtlardan uzak­laşarak temiz enerji kullanı­mını hayata geçirecek.

Osman GÜLER

Elektroteks YK Başkanı

Enerjimizin tamamını GES’ten karşılıyoruz

Enerji fiyatlarının yükselmesi ve maliyetlere etkisi bizim GES yatırımı yapmamızda en önemli etken oldu. Ayrıca büyük bir fabrika yatırımı yaptığımız ve çatılarımız da buna çok elverişli olduğundan dolayı değerlendirmek istedik. Teşvikler çok yeterli olmamakla birlikte böyle bir imkan tanınması bile bir fırsat. Bizim GES yatırımımız dördüncü bölge teşvik kapsamında değerlendirildi ve vergi istisnalarından yararlandık.

Finansman yapımızın uygunluğundan dolayı kredi de kullanmadık. Biz GES yatırımımızla ihtiyacımızın yüksek bir kapasite belirlemiştik. Hatta o dönemde satış yapabilme de söz konusuydu ama genelgeler değiştikten sonra yine de kapasitemizi değiştirmedik. Şu anda ihtiyacımızın tamamını GES yatırımımızdan karşılıyoruz. Ürettiğimiz elektriğin fazlalığını da doğalgaz kullandığımız alanları elektrik kullanımına dönüştürerek değerlendirmeyi düşünüyoruz. Böylece doğalgaz tüketiminden de tasarruf sağlamayı hedefliyoruz.

GES yenilenebilir enerji türü olduğu için önceden tükettiğimiz enerji miktarı kadar doğanın korunmasına elbette katkımız oldu. Ayrıca kendi ürettiğimiz elektriği ısınmada da kullandığımız için doğalgaz tüketimimizi minimize ettik ve karbon salınımımızı ortadan kaldırdık. Bunlar bile kendi adımıza önemli katkıdır diyebilirim.

Burak ARAS

Gökçelik A.Ş. Str.ve İş Glş. Md.

Yıllık 630.000 kWh elektrik üretimi sağlıyoruz

Sürdürülebilirlik vizyonu, AB Yeşil Mutabakat eylem planına uyum, küresel ısınma ile mücadele, enerji verimliliği, iklim değişikliğinin önüne geçmek, artan enerji maliyetlerini azaltmak ve yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen yeşil enerjiyle karbon ayak izimizi azaltmak için bu yatırımları gerçekleştirdik.

İlk olarak Gökçelik 4. fabrikamız olan Gökçelik Depo sistemlerine sonrasında da Gökçelik 2. Fabrikamız olan seri üretim fabrikamızda GES yatırımlarımızı tamamladık. Gerçekleştirilen yatırımla kurulu fabrikalarımızdan birinin elektrik ihtiyacının %36’sını diğerinin ise %50’si GES’ten sağlanıyor. Yıllık 630.000 kWh elektrik üretimi sağlamayı başardık. Şartların izin verdiği ölçüde GES yatırımlarımızı sürdürmeyi hedefliyoruz. Bu yatırımımız ile 278 ton/yıl karbon salınımının önüne geçerek, 54 TEP/yıl tasarruf edip işletme ömrü boyunca da 25.000 adet ağaç eşdeğeriyle karbon emisyonunu engellemiş olacağız.

Devlet sadece yatırım malzemeleri için KDV indirimi sağlıyor. Mühendislik, işçilik ve nakliye bedeli maalesef bu kapsamda yer almıyor. GES yatırımları için devlet tarafından düşük faizli ve uzun ödeme planı olan bir destek sağlanabilir. Şirket olarak bu yatırımı kredi kullanarak gerçekleştirdik, ancak son dönemde uygulanan sıkı para politikası ve beraberinde krediye ulaşmaktaki zorluklar nedeniyle bugün bu yatırımı muhtemelen gerçekleştiremiyor olurduk.

Taner YILMAZ

May Fren Gn. Md.

Enerji ihtiyacımızın yarısı GES’ten

Bizi GES yatırımına iten ana sebeplerden bir tanesi enerji maliyetlerindeki ciddi yükseliş oldu. Enerji maliyetlerinde son 1 buçuk 2 yıl içerisinde 4 katın üzerinde bir artış mey­dana geldi, bizlerin de piyasa koşullarında reka­betçi olabilmemiz açısından enerji maliyetlerin­deki yükselişi milimize etmek adına bu yatırımı hayata geçirme kararı aldık ve 2023 şubat ayı itibariyle GES yatırımımızın ilk ayağı devreye girdi. Toplamda 1 MegaWatt gücünde GES pro­jesi yapma hakkımız vardı ve biz şu an yaklaşık 400 kWh’lık bölümünü hayata geçirdik. Ek fab­rika binamızın tamamlanmasıyla birlikte de geri kalan bölümün kurulumu gerçekleştirile­cek. Şu an ilk etabını devreye sokmuş olduğu­muz yatırımla, enerji ihtiyacımızın yıllık olarak yarısını GES projesinden karşılayabilme potan­siyeline sahibiz. Özellikle son yıllarda küresel ısınmanın da artmasıyla beraber, yenilenebilir enerjiden elde edilen enerjilerin çok daha de­ğerli olmaya başladığı bir sürece girdik. Çünkü dünya genelinde kömür ve diğer katı fosil yakıt­larla yapılan üretimlerin yol açtığı karbon salı­nımı hava sıcaklıklarının artmasına neden olan en büyük etkenlerden. Karşı karşıya olduğumuz küresel ısınmanın da negatif yönlerini toplum olarak ciddi şekilde yaşamaya başladık. O ne­denle yenilenebilir enerjiye yönelik yapılacak yatırımları destekliyor ve bunların artırılarak devam ettirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Devlet tarafından GES yatırımlarına verilen des­teklerin yeterli olduğunu düşünüyorum. Yapı­lan yatırımla, bugünkü koşullarda 3 yıl içeri­sinde sistem kendi kendini öder noktasına geliyor. Bu da işveren açısından son derece mantıklı bir yatırım olarak görülüyor.

Ali KAREN

Polteks YK Başkanı

Son 1 ayda 30 ton CO2 önledik

Enerji maliyetlerinin çok artmış olması, direkt olarak maliyetleri yükseltmesi ve bununla birlikte kullanılan elek­trik enerjisi üretimlerinin hepsinin çevreye bir zarar vermesi nede­niyle, bizler sana­yici olarak aslında GES gibi sistemle­rin sosyal sorumlu­luk olduğu fikrini destekliyoruz. Biz ku­rulumunu gerçekleştirdiği­miz güneş enerji sistemleriyle enerji tüketimimizde; yaz ayla­rında yaklaşık % 70 gibi olmasına karşın bunun kış aylarında yaklaşık %20, 25 gibi ta­sarruf olacağını tahmin ediyoruz. Son 1 ayda üretilen 64 MWh karşılı­ğında 26 ton kömür ta­sarrufu, önlenen 30 ton CO2 mik­tarı ve dikilen 43 ağaca denk gelen olumlu çevre etkisi sağla­mış bulunuyoruz. Bunlar GES kontrol sistemi üzerin­den edindiğimiz teknik he­saplamaları yapılmış veri­lerdir. Verilen teşviklerin, desteklerin arttırılmasını kapsamların genişletilme­sini istiyoruz. Bununla birlikte prosedürlerin sadeleştirilerek onay sürecinin hızlandırılmasını da faydalı buluyoruz.

Deniz ALAGÖZ

TŞT Amortisör Dış Tic. Md.

GES ile devletin de enerji ithalatı düşecek

Enerji maliyetlerindeki artış ne­deniyle, firmamız yaklaşık 1 yıl önce GES yatırımına başvurdu ve fab­rikamıza güneş enerji sistemi kurduk. Oto yedek parça üze­rine çalıştığımızdan dolayı enerji tüketimimiz çok fazla, fakat GES projesini hayata geçirdiğimiz zaman maliyetlerimizde yüzde 30 gibi bir avantajımız olacak. Daha önce ham­madde maliyetleri bizim fiyatlarımızı etkilerken, şu anda ise ilk etapta enerji maliyetleri ürettiğimiz ürünle­rin maliyetlerini artırır pozisyonda yer alıyor. Bunun yanı sıra ikinci sı­rada işçilik, üçüncü sıradaysa kullan­mış olduğumuz hammadde girdileri maliyetimizi etkilemekte. Bi­rinci sıraya ulaşan enerji mali­yetlerinden dolayı GES yatırımı bizi önemli ölçüde rahatlattı.

Kendi enerjimizi üreterek kullanmak devletimiz açısın­dan da büyük önem arz ediyor. GES’lerle birlikte devletin hem enerji tüketimi hem de enerji it­halatı düşecektir. Bu şekilde belki enerji ithalatında devlet avantalı ola­cak ve bu durum maliyetlere de yan­sıyacaktır. Bu ne­denle her firma kendi enerji siste­mini kurmak zo­runda. Hatta firma­lardan ziyade artık konutlara bile güneş enerji sistemleri ku­rulabilir. Devlet bu konuda teşvikle­rini hızlandırır ve artırırsa ilerleyen zamanlarda tam anlamıyla enerji it­halatını azaltmış olacağız. Bunun ya­nında her firma kendi enerjisini üre­tebilir konuma ulaşırsa hem maliyetini düşürür hem de daha re­kabetçi bir pazara ulaşmış olur.

Ümran ERTAŞ

SKE Otomotiv Gn. Md.

Hedef tüketimin tamamını GES ile karşılamak

Petrol ve doğal gazda dışa bağımlı olan ülkemizde elektrik fiyatları maalesef çok farklılık gösterebilmektedir aynı zamanda son 5 yıl içeri­sinde elektrik maliyetleri üre­tim üzerinde ciddi yük oluşturmaktadır.

Bu sebeplerden dolayı yeni­lenebilir enerjiye yönelerek üretim üzerindeki maliyeti bir nebze de olsa azaltma amacı ile bu imalatı yaptırmış bulu­nuyoruz. Biz hayata geçirdiği­miz GES Projemizde elektrik tüketimimizin tamamını kar­şılamayı hedefledik. Devleti­miz, gerekli teşvikleri sunuyor ancak yeşil dönüşüm yatırım­larına yönelik teşvik ve fi­nansmana erişim için yapılan çalışmaların daha etkin ve kurumları teşvik edici olması gerekiyor. Orga­nize sanayiler de kendi içle­rinde buna des­tek vermelidir. Bazı sektörlerde üretim maliyet­lerinin, pazardaki ürün fiyat­larının neredeyse yarısı enerji maliyeti ve giderinden oluşuyor.

Güneş enerjisi demek, üreti­ciler için daha az maliyet, daha çok rekabetçilik anla­mına geliyor. Ama bunun ya­nında asıl amaç; gelecek nesil­leri korumak, daha yaşanabilir bir çevre hizmeti sunmak ve bu amaç doğrultu­sunda tüm sektör yetkilileri ile resmi makamlar üzerine düşen görevi yerine getirmeli.

Biz SKE Otomotiv olarak bu görevimizi yerine getirdik. Sı­radaki projelerle de ülke eko­nomisine ve çevreye katkı­larda bulunmaya devam edeceğiz.

Murat ADA

Adaland Tekstil YK Başkanı

Arazi GES’lerinde de teşvik gerekli

Enerji maliyetlerindeki artış ve yük­sek miktarda elektrik tüketimi ne­deniyle güneş enerjisi yatırı­mını firmamızda uygulama kararı aldık. Güneş enerji siste­miyle birlikte tüketimimizin yüzde 25’lik kısmını yaptığımız bu yatırımla sağlamış durum­dayız. Ayrıca bu sistemle bir­likte, güneş enerjisi bulunma­yan firmalarla içerisinde bulunmuş olduğumuz reka­bette bize, çevremize ve çalışan­larımıza iş üstünlüğü ile iş devamlılığı sağlayacaktır. Ne yazık ki dünyada enerjiyi en pa­halı şekilde kullanan ülkelerden biri­yiz ve bu durum da bizlere, enerjiyi ucuza kullanan ülkelerle aramızda olan rekabette negatif etkiler yaratıyor. Devlet teşvikleri bu konuda ciddi önem teşkil ediyor, o nedenle teşviklerin artı­rılması ve hızlandırılması enerjide dışa bağımlılığımızı azaltacaktır.

Yalnızca çatılara uygulanan GES’ler ye­tersiz kalıyor bu yüzden arazi üzerine de uygulamaların gerçekleşmesi gerektiği kanaatin­deyiz. Fakat araziye kurulan güneş enerji sistemleri daha maliyetli oluyor bu nedenle araziye uygulanacak projeler için daha fazla teşvik veril­mesi gerekiyor. Teşviklerin yanı sıra projeler ve ruhsatlar daha hızlı ve kolay onaylan­malı ayrıca bankalar da bu konuda kredi noktasında yatırımcının yanında olmalı.

Serkan İLKER

İlk-İnci Tekstil Kurucu Ortağı

Karbon ayak izimizi düşüreceğiz

Firma olarak bizleri GES yatırımı yapmaya iten en önemli sebep­leri artan enerji maliyetleri, çevreye duyarlı bir şekilde kendi enerjimizi üretme isteği ve bunun yanı sıra yatırım geri dönü­şünün kısa olması şek­linde sıralayabiliriz. İş­letmemizin sadece çatı alanını kullanarak, yap­tığımız hesaplamalara göre elektrik tüketimimizin yaklaşık yüzde kırkını karşıla­yacağız.

SUNGEN firması ile birlikte yapmış olduğumuz bu GES projesi sa­yesinde elektrik üretiminden kaynaklanan karbon salınımı­nın azaltılmasına ve karbon ayak izimizin düşürülmesine katkıda bulunacağımızı düşü­nüyoruz.

Devlet tarafından verilen teş­viklerin tabi ki daha da artma­sını ve bu tür yatırımların yaygınlaş­masını diliyoruz. Bu tür yatırımlara daha fazla fi­nansman kolaylığı ta­nınması ve bürokratik işlemlerin daha derli toplu, kolay ve az el­den yapılmasını ta­lep etmekteyiz.

İmkanı olan işletme­lerin ve bireysel tüketi­cilerin bu tür çevreye du­yarlı girişimlerde bulunmasını ve böyle projelerin hızla artmasını dilemekteyiz.

İlyas SALTAN

Histeks Tekstil Firma Sahibi

Devlet teşvikleri artırılmalı

Üretimimizin %90’ı ihracat sevki­yatlarından oluşuyor. Bu doğrul­tuda döviz ve yabancı firmalarla rekabet edebilmek bizler için önemli. Enerji mali­yetlerinin yüksek ol­ması ve dövizin art­ması, Uzakdoğu firmaları ile rekabet edememe sebebini or­taya çıkardı bu ne­denle GES yatırımını uyguladık. Uyguladığımız GES yatırımı ile enerji ihtiyacımızın yaklaşık yüzde 70’ini karşılar vaziyetteyiz. Güneş enerji siste­miyle birlikte temiz enerji kullanarak çevre dostu bir uygulamayı hayata geçir­miş olduk.

Enerjiye ulaşım bu kadar kıymetliy­ken, devlet teşviklerinin önemli oldu­ğunu düşünüyorum ancak teşvikler artırılmalı. Özellikle Organize Sanayi Bölgelerinde GES yatırımı yapan firma­ları daha fazla teşvik etmeleri ve yatı­rıma yönelik daha fazla destek teşvik­leri sağlanmalıdır. Bölge ayrımı yapmaksızın tüm bölgelere de yarı dev­let destekli teşvik veya faizsiz finans teş­viki sağlayıp, firmaları GES yatırıma yön­lendirmeleri gerekli. Dış borçlardaki elektrik satın almadaki devletin yüklen­diği borçlar böylelikle azaltılacaktır.

GES yatırımı ve buna benzer yatırımlar ile firma ve ülke ekonomi­sine katkı sağlanırken, dış ülkeler ile rekabet gücü arttırılıp, ithalatın azalması sağlanmalı­dır. Tarla – arazilerden ziyade öncelikle orga­nize sanayi bölgesindeki firmalarının teşvik edilmesi daha sonraki aşamalarda da tüm işyeri ve ev çatılarına kurulması için insanlara bu yatırımın öneminin an­latılması sağlanmalıdır.

Teşvikler GES’i cazip kıldı

Erol DAĞLIOĞLU

Dağlıoğlu Grup YKB

Yerli üretim ekipmanına teşvik verilmeli

Firmalar şu an hem döviz hem de emtia tarafında belirsizlik olduğu için önceli­ğine bu yatırımları almıyor. Sanayicinin elektrik fiyatlarının artmasıyla birlikte daha fazla önceleyeceğini düşünüyorum. Dönüş hızlarının da 3 yılın altına düştüğü bu dö­nemde, insanların bu yatırımı yapmasın­dan daha doğal hiçbir şey olamaz. Önümüz­deki süreçte bu yatırımlara firmaların taleplerinin artarak devam edeceğini düşü­nüyorum. Orta vadede boş çatının kalma­yacağı görüşündeyim.

Biz firma olarak, yılında ilk 6 ayında en büyüğü Tofaş’a 5.84 Megavat şeklinde ol­mak üzere, toplamda 10 santral bitirdik. Bu 10 santralin toplamı da 14.4 Megavat.

Bizim güneşimizi, bizim suyumuzu, bizim rüzgarımızı dışarıda bırakmamak adına bence en çok enerji üretimlerinin yerli ekip­manlarına teşvik verilmesi gerekiyor. Enerji için yatırım yapan sanayicimize tabi ki yatı­rım teşviki verilmeli ama bunların ekip­manları için de ciddi teşvikler sağlanmalı ki yabancı ekipman yerine yerli ekipman kul­lanalım. Bizim bir an önce yerli üretime geç­memiz gerekiyor. O nedenle yerli üretim teşviklerinin artması gerekiyor.

Daha yaşanabilir bir dünya için kesinlikle yenilenebilir enerjide hem sanayici hem de enerji yatırımcıları tarafında daha hızlı büyümeliyiz.

Murat Kılıç

Sunvital Enerji Kurucu Ortağı

Teşviklerin önemi çok büyük

Yatırımcı lehine değişen mevzuat mad­deleri ve devam eden teşvik ile bera­ber bu tarihten itibaren GES projelerinde inanılmaz bir artış yaşandı. Bunun etkisini de 2023 yılının ilk yarısında alınan yatırım teşvik belgeleriyle görebiliyoruz. GES yatı­rımlarının sürekli devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz. Yenilenebilir enerji konu­sunda şehrimizde bilinç her geçen gün artı­yor. Bu sebeple yatırımların orta ve uzun vadede artarak devam edeceğini de öngörü­yoruz. Bizler bu yıl şu ana kadar yaklaşık 60 MWp kapasiteli GES projesi kurulumunu ta­mamladık.

Artan enerji maliyetleri karşısında yenile­nebilir enerjiye dönüşümün hızlanmasında teşviklerin önemi çok büyük. Bu nedenle teşvikler GES yatırımlarında en büyük fırsat olarak değerlendirilebilir.

Son dönemde kredilere erişmede yaşa­nan zorluk ve elektronik başvuru süreci ha­zırlıkları sebebi ile GES başvurularının 2 ay süre ile durdurulması sektörde bir yavaşla­manın olacağını gösteriyor.

Genel olarak yenilenebilir enerji sektörü dünyada ve ülkemizde talebi artan ivmeyle yükselen bir sektör pozisyonunda. Ülke­mizde de sektörün daha yolun başında ol­duğunu ve kurulu gücün hızla artacağını düşünüyor ve planlamalarımızı bu doğrul­tuda gerçekleştiriyoruz.

Orhan Özcü

Sisina Enerji YK Başkanı

Enerjiyi yöneten gücü yönetir

Bursa genelinde kurulumu tamamlanan farklı güçlerde 5 adet GES tesisini tamamla­yıp devreye aldık. İzin süreçleri devam eden ve başlama aşamasına gelmiş 3 adet tesisi­mizi de yılsonuna kadar devreye almayı planlıyoruz. Bunların haricinde Türkiye ge­nelinde birçok projemiz de mevcut.

GES yatırımlarında devlet teşviklerinin artması tabi ki firmalarımız için sevindirici bir haber, çünkü hepsinden önce ülkemizin en önemli bütçe kalemini doğrudan veya dolaylı olarak enerji ihtiyacı oluşturuyor. Bu yatırımlar arttıkça bu harcama kalemi­miz giderek düşmekte ve ülkemizi önemli bir şekilde desteklemektedir.

Önümüzdeki süreçte GES yatırımlarının devam edeceğini, hatta mümkün olduğu kadar artacağını düşünüyoruz. Ancak GES yatırımlarına bildiğimiz üzere trafo ve dağı­tım merkezlerimizin kapasitelerinin el ver­diği sürece izinler verilmekte.

Şu an hali hazırda bazı bölgelerimizde kapasite kalmadığı için GES yatırımları için izin almamız mümkün olmuyor. Bu sebeple devletimizin ve ilgili kurumlarımızın bu ko­nuyla ilgili gerekli çalışmaları yapıp yeni kapasiteler oluşturarak isteyen tüm yatı­rımcıların projeleri yapma imkanına eriş­mesini ümit ediyoruz.

Gelecek hepimizin, unutulmamalıdır ki; enerjiyi yöneten gücü yönetir.

Anıl Alirıza Şohoğlu

EVO Grup YKB

Doğadan gelen enerji

Güneş enerjisi, yenilenebilir enerji kay­naklarının başında gelmektedir. Sağ­ladığı ekonomik getirisi ve avantajları nede­niyle dünyada güneş enerjisi kullanımı sürekli artmaktadır. Son yıllarda popülerliği giderek artan güneş enerjisi ile artık her şeyi “doğadan aldığımız güç” ile yapabiliyoruz.

Bursa, güneş enerjisi potansiyeli olarak alt sınıfa yakın olmasına rağmen yatırımla­rın henüz olması gereken değerlerin çok al­tında olduğunu söyleyebiliriz. Gelişen tek­nolojilerle artık bu sınıflamanın dahi bir önemi kalmamaktadır. Yeni gelişen tekno­lojilere ayak uydurarak güneş enerjisi üreti­mimizi çok daha yukarı çıkarmak duru­mundayız.

Sanayi şehri olan Bursa’nın öncelikle sa­nayi tesislerinin güneş enerjisi ile tanışma­sının ivedilikle sağlanması gerekmektedir. Sanayi odalarının, organize sanayi bölgele­rinin, işverenlerin ve güneş enerjisi uygula­yıcı firmalarının; ortak çalışma, planlama, strateji üretmeleri gerekmektedir. Bu işle­yişi sürdürülebilir kılmak son derece önemlidir.

Yenilenebilir enerji sektöründe tüm enerji kaynaklarındaki yatırımların devam etmesi kaçınılmazdır. Dünyanın şu an en önemli 3-5 sorunundan biri olan enerji ihti­yacı her zaman artarak devam edecektir.

Tahsin ÇAKIR

SolarArt Enerji Gn. Md.

Bursa GES konusunda yetersiz durumda

İklim krizinin etkilerini en yüksek saf­hada yaşadığımız bugünlerde hala Bur­sa’da ve hatta tüm Türkiye’de fosil yakıtlar­dan sağlanan enerji çok yüksek. Bu nedenle otomotiv, tekstil, gıda ve birçok sektörde öncü şehrimiz Bursa’da, üzülerek belirtmek istiyorum ki GES için maalesef yetersiz durumdayız. Firmalar haklı olarak yenilenebi­lir enerji üzerinde durmak istiyor. Özellikle GES üzerinde yatırım yapmak istemelerinin sebepleri; sürdürülebilir olması, kullanım ömrünün uzun soluklu ve tükenmez ol­ması, doğaya herhangi bir zararının olma­yıp güneşten aldığı enerjiyi de size direkt olarak vermesi en büyük etken. Ve tabi ki firma yetkililerinin düşünmesi gereken bir önemli husus da maliyetleri azaltıp piya­sada rekabete devam edebilmek.

Teşvikleri elde etmek inanın çok zor bir durum. Çok farklı bir prosedür işleniyor ve siz tam teşvik düşüncesini kurarken kendi bütçenizle yapmak durumunda kalabiliyor­sunuz. Ya da kredi kullanmak istiyorsunuz fakat bu durumda da faiz oranları çok yük­sek, tekrar düşünmenizi gerektiren durum ortaya çıkabiliyor. Ancak teşviklerle birlikte GES yatırımlarının önümüzdeki süreçte ar­tacağını düşünüyorum.