OSB’lerde yeşil dönüşüm başladı

Semih AYDIN

Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a “Yeşil OSBé tanımı eklenmişti. Bu kapsamda, Yeşil OSB, kaynak ve enerji verimli­liği, yalın üretim, endüstriyel atık işbirliği ve çevreye duyarlı uygulamaları ile öne çıkan çevresel, ekonomik, sosyal ve yöne­timsel açıdan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenen kri­terler çerçevesinde Türk Standartlar Enstitüsü (TSE) tarafından sertifikaları kapsayacak.

Yeşil OSB olmak için hazırlanan projeler, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nda kredilendirilecek ve öncelikli olarak değerlendi­rilecek. Dünya Bankası tarafından desteklenen ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen Yeşil OSB projesi, or­ganize sanayi bölgelerinin çevresel, ekonomik, sosyal ve yöne­tim performanslarının iyileştirilmesi ve bu konuda kalıcı çö­zümler üretilmesini amaçlıyor. Projeyle aynı zamanda yeşil rekabetçiliği artırılması da hedefleniyor.

AB Yeşil Mutabakatı kapsamında Türkiye’nin Avrupa paza­rındaki gücünü koruması ve geliştirmesi açısından önem taşı­yan yeşil dönüşüm süreci Bursa için de oldukça önem taşıyor. Türkiye’nin üretim üssü olan Bursa’da hem organize sanayi bölgeleri hem de firmalar yeşil dönüşüme hızla ayak uydura­rak ihracattaki gücünü korumayı istiyor.

Bursa’daki OSB’lerin başkanları, bölgelerindeki yeşil dönü­şüm ve “Yeşil OSB” başvurularını Ekohaber’e anlattı.

Hüseyin DURMAZ

Bursa OSB YK Başkanı

Örnek olmaya devam ediyoruz

Yeşil OSB Sertifikasyon Sistemi için başvuru süreci iki aşamadan oluş­maktadır. Bursa OSB olarak; 1. aşama olan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tara­fından belirlenen ön kriterleri içeren başvurumuz Mekansal Yönetim ve Diji­talleşme Projesi (MEYDİP) üzerinden 23 Şubat 2023 tarihinde yapılmıştır ve de­ğerlendirme aşamasındadır.

Ülkemizin ilk organize sanayi bölgesi olarak pek çok konuda örnek olduğu­muz gibi yapmış olduğumuz çevreci ya­tırımlarla da örnek olmaya devam ediyoruz.

Bursa OSB, 2018 yılında Sa­nayi ve Teknoloji Bakanlığı ile koordineli bir şekilde Dünya Bankası’nın sürdürdüğü Yeşil OSB pro­jesinde yer alan Bursa’nın tek ve ülke­mizin de 4 OSB’sinden biridir.

Bursa OSB su döngüsü ile de kaynak verimliliği açısından örnek teşkil et­mektedir. Bursa OSB proses suyunu kendi üretiyor.

Bursa OSB Su Üretim Tesisi, Nilüfer deresinden aldığı atık suyu, arıtarak bölgedeki firmalara proseste kullanıl­mak üzere dağıtıyor. Su Üretim Tesisi ile hem kirletilerek doğaya bırakılan su kullanılarak ekonomiye katkı sağlanı­yor, hem de şehir şebekesinin de bes­lendiği doğal kaynaklardan elde edilen suyu tüketmeyerek şehre 1 baraj kadar katkıda bulunuyor. Bu sayede ayda 1 milyon metreküp temiz su tasarrufu sağlanıyor.

Türkiye’nin ilk OSB’si, 1998’de ve 2005’te devreye aldığı arıtma tesisini 7/24 işletiyor. Tesis, toplamda 48 bin metreküplük mega kapasiteye sa­hip . Bursa OSB 2004’te ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi, 2005 ‘te ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi, 2013’te ISO 50001 Enerji Yö­netim Sistemi , 2020’de Çevre Şehirci­lik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Sıfır Atık Belgesi’ni aldı.

Kanal bağlantı İzin belgeleri, Proses suyu Günlük analiz sonuçları, Arıtma tesisi çıkış suyu analiz raporları firma­lara sunuluyor.

Ayrıca Bursa OSB Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Dünya Bankası’nın ulusal çerçevede bir Yeşil OSB politikası oluş­turmak amacıyla başlattıkları çalışma­lara pilot bölge olarak katılarak çalışma­larını sürdürüyor.

Bursa OSB bölgesindeki fabrikalarda kullanılan teknolojik ömrünü ta­mamlamış elektrik motorları­nın verimli ve çevreye duyarlı motorlar ile değiştirilmesi projesinde öncü rol oynuyor.

Bursa OSB, BOSİAD’la Çevreye Du­yarlı Sanayi Tesisi Yarışması gibi sosyal sorumluluk projeleri ile de Yeşil Muta­bakatın toplumsal bilinçlendirme krite­rini de yerine getiriyor.

Yeşil Bursa’nın yeşil OSB’si kirlettik­ten sonra temizlemek yerine kirletme­den üretim yaklaşımını sanayicisiyle birlikte kabullenerek uyguluyor. BOSB Yeşil Mutabakat Kriterleri doğrultu­sunda geçmişten gelen yatırım ayrıca­lıklarına yenilerini de ekleyerek sürdü­rüyor.

Sürdürülebilir, kaynak etkin ekono­miye geçiş ve ülkemizin küresel değer zincirlerine entegrasyonunun geliştiril­mesi çalışmalarını yıllardır sürdüren Türkiye’nin ilk OSB’si olan Bursa OSB, Yeşil Mutabakat’a uyum konusunda da yapmış olduğu yatırımlarla sanayici­sine avantajlar sağlıyor.

Erol GÜLMEZ

NOSAB YK Başkanı

Yeşil OSB’nin işlevselliğe kavuşması önemli

Çevreyle barışık ve plan bir üretim ağı­nın garantörü olan organize sanayi böl­geleri için “Yeşil OSB” tanımının işlevselliğe kavuşması çok anlamlı. NOSAB olarak bizim çevre politikamızda da verdiğimiz hizmetleri çevreci yaklaşımla gerçekleştirmek, doğal kaynakları verimli kullanarak üretim/hizmet yapılmasını sağlamak ve teşvik etmek, temiz ve sağlıklı çevre, sürdürülebilir yaşam alan­ları oluşturmak başlıkları yer alıyor. Atıkların hava, toprak ve suyu kirletmeden bertaraf edilmesini sağlamak ve firmalarımıza gerekli önlemleri aldırmak bizim öncelikli görevleri­mizden bazılarıdır.

Biz, Yeşil OSB ön değerlendirme başvuru­muzu Ocak ayında yaptık, şu an sürecimiz devam ediyor. Türkiye’de örneği az bulunan Endüstriyel Atıksu Arıtma Tesisi’ne ilaveten, yeni bir biyolojik arıtma kurmak için de çalış­malara başladık. Sanayi ve Teknoloji Bakan­lığı Dünya Bankası Finansmanlı Türkiye Or­ganize Sanayi Bölgesi Projesi kapsamında, “Nilüfer OSB Sanayicisinin rekabet gücünü arttıracak Yeşil Enerjili NOSAB Ortak Biyolojik Arıtma Tesisi” projemiz onaylandı. Söz konusu projeyle, en­düstriyel nitelikli atıksularımızın arı­tıldığı NOSAB Endüstriyel Atıksu Arıtma Tesisi’nin kapasitesi yüzde 50 artırıla­cak, BUSKİ tarafından arıtılan evsel nitelikli atıksularımız yeni yapılacak Biyolojik Arıtma Tesisimizde arıtılacak, ayrıca yapılacak arıtma tesisi çatısına GES yapılarak, arıtma tesisimizin enerjisinin bir kısmı yeşil enerji­den sağlanacak. Bu projenin yanı sıra, GES’in diğer proje alanı NOSAB İdari Hizmet Binası çatı uygulaması olacak. İdari Hizmet ve Endüstriyel Atıksu Arıtma Tesisi bi­namızın çatılarına toplam 480 kWe gücünde GES kurulumuna başlandı ve 2023 yılında tamamlanması plan­lanıyor. Firmalarımız da GES dönüşümüne uyum sağladı, fabrika çatılarına GES dönü­şümü için firmalarımızdan başvurular alıyo­ruz. Şu an değerlendirme sürecinde olan fab­rikamız da var, kurulumu tamamlanmış olan da var. Mevcut durumda 6298 kWe gücünde 12 adet firmamız güneş enerji santralinden elektrik üretiyor. 2020 yılında Sıfır Atık Bel­gesi de almıştık, bu konuda fabrikalarımıza eğitimler ve bilgilendirmeler yapıyoruz. Tüm bunların sürdürülebilirliği için çevre ve enerji yönetim sistemlerinin de bölgemizde işler ol­ması gerekiyordu. ISO 14001 ve 50001 belge­lerini alarak hizmet kalitemizi sürekli iyileş­tirmeye çalışıyoruz. Bunların yanında, toplam bölge büyüklüğümüzün yüzde 8,15’i yeşil alandan oluşuyor ve en az 20 yıllık, yak­laşık 20 bin adet ağacımız bulunuyor. Söz ko­nusu ağaçların, havadaki karbonun tutulma­sına, havaya oksijen verilmesine ve hava kalitesine önemli katkısı var.

Levent ESKİ

DOSAB YK Başkanı

Birçok kriteri sağlıyoruz

Yeşil OSB sertifikasyonu ön kri­terleri arasında bulunan TS EN ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgeleri için TSE’ye belge geçişi yapıl­ması zorunluluğu bulunmakta. Bölge Müdürlüğümüz faaliyetleri için 4 yöne­tim sistemi belgesi bulunmakla birlikte bu belgeler için çalışmış olduğumuz farklı belgelendirme kuruluşu ile yapmış olduğumuz sözleşme süresi bitimi ile Tem­muz ayı içerisinde TSE’ye başvuru yapıl­dıktan sonra Yeşil OSB başvurumuzu ger­çekleştireceğiz.

DOSAB bugüne kadar gerçekleştirdiği faaliyetler kapsamında çevreye duyarlı üretim modelini benimseyerek Yeşil OSB olma yolunda birçok kriteri sağlamaktadır.

DOSAB, çevresel etkilerin en aza indiril­mesi ve doğal kaynakların korunması için birçok proje hayata geçirdi. 2007 yılından bu yana faaliyette olan Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi kapasitesi 2019 yılı itibariyle 82.500 m3/gün’e çıkarılmış ve ülkemizde ilk olarak endüstriyel atıksu için büyük öl­çekli membran biyoreaktör (MBR) tesisi ve ters osmoz (RO) üniteleri ilavesi ile atıksu geri kazanımı sağlanarak, katılımcı firma­lara geri kazanılmış su verilmesi sağlan­maktadır. Bölgedeki katılımcı firmalara yönelik olarak Katı Atık Yönetimi Hizmeti verilmekte olup buna ilave olarak Sıfır Atık Yönetmeliği kapsamında Sıfır Atık Belgesi alınmıştır. Sıfır atık uygulama esas­ları çerçevesinde Bölgede oluşan geri dönüştürüle­meyen tekstil atıklarının ayrı olarak topla­narak Arıtma Tesisi bünyesinde bulunan Çamur Yakma Tesisinde arıtma çamuru ile yakılarak enerji geri kazanımı yapılması projesi hayata geçirilmiş olup projenin bel­gelendirme süreci devam etmektedir. Yeşil OSB Sertifikası özellikle AB ülkelerinde ak­reditasyonunun sağlanması ile DOSAB ka­tılımcılarına özellikle Yeşil Mutabakat çer­çevesinde artı değer getirecektir.

Yalçın TOY

Kayapa OSB YK Başkanı

Çevreye ve sürdürülebilirliğe önem veriyoruz

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı­mız tarafından Yeşil OSB sertifi­kasyon sistemi başvuru kılavuzu­nun yayınlaması akabinde hem başvurumuzu yapabilmek hem de Ye­şil OSB Sertifikası’nı alabilmek için Kayapa OSB olarak çalışmalarımızı başlattık. Bildiğiniz üzere; yayımla­nan kılavuzda 6 maddeden oluşan ön kriterler tablosu var, başvuru içinde ön kriterlerin sağlanması zorunlu. Bu kapsamda Bölge Müdürlüğü çalışan­larımızın yürüttüğü çalışmaları kısaca özetlersem; ilk olarak entegre yönetim sisteminin parçası olan ISO 14001 ve Enerji Verimliliği sistemi olan ISO 50001 çalışmalarımız devam ediyor. Bununla beraber aktif olan Bölge­mizde birden fazla GSM ruhsatına sa­hip firmamız faaliyette, diğer taraftan atık sularımızın arıtılması içinde Hasa­nağa OSB ile protokol imzalamış bu­lunmaktayız. Çalışmalarımız tamam­lanınca vakit kaybetmeden sertifikasyon başvurumuzu yapıyor olacağız.

Gelecek nesillere bırakacağımız dünyanın bir parçası olan Kayapa Or­ganize Sanayi Bölge­mizde de, mevcut kaynaklarımızı tü­ketme alışkanlığımızın ekolojik dengeyi boz­madan, doğaya saygılı, yeşili koru­yan ve her türlü kaynağın sürdürüle­bilir olması yönünde şekillendiriyoruz. Ayrıca içinde yaşa­dığımız çevrenin korunması ve sürdü­rülebilir olmasına önem veriyor ve bu yönde her adımı kararlılıkla atıyoruz.

Kayapa OSB olarak Yeşil OSB oldu­ğumuzda; ekolojiye, çevreye, doğal kaynaklara saygılı ve sürdürülebilir geleceği olan sağlıklı bir bölgede ve çevrede olacağız.

Enes ÇELİK

Uludağ OSB YK Başkanı

Sorumluluklarımızı yerine getiriyoruz

Bölgemiz karma bir OSB olsa da ağırlıklı tekstil sektörün­den oluşmaktadır. İhracat ağırlıklı çalışan firmalar çoğunlukla çevreci üretim ve çevreci ürün yapma bilin­cinde hareket ederek bu dönüşüme ayak uydurmaktadır. Bu dönüşü­mün bir parçası olarak, Eko etiket, yaşam döngüsü analizi, temiz üre­tim tekniklerinin uygulanması, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi uygula­maları sürdürülebilir enerji sistem­leri ve enerji verimliliği, sıfır atık pro­jesi, baca gazlarında filtre sistemleri gibi birçok konuda gerekli önlemleri alarak sorumluluklarımızı yerine ge­tirmekteyiz.

Bölgemizde ihracat yapan belli başlı firmaların Ar-Ge projeleri ve ye­şil dönüşüm altyapılarını bu dön­güye uyumlu olarak değerlendir­mekteyiz. Bölge ola­rak özellikle dijital­leşme ve sürdürüle­bilirlik konularında sanayicimize destek ol­mak ve firmaların bilin­cini artırmak adına üniversite-sa­nayi iş birliğinin kapsamında protokoller yaparak Ar-Ge çalışma­larına destek veriyoruz. Bölgemizde üretim yöntemine göre değerlen­dirme yapılarak geri dönüşüme yö­nelik malzeme kullanımı yapılmak­tadır. Geri dönüşümün yaygınlaştırılması amacıyla bölge­mizde seminerler ve konferanslar düzenlenmektedir. OSB yönetimi olarak suyun tekrar geri dönüşünü sağlayacak endüstriyel tesisler plan­lıyoruz. OSB’miz Bursa’daki Yeşil Çevre Atıksu Arıtma Kooperatifine üye. Bölge firmalarımız atık su de­şarjlarını buraya yapıyor. Yakın va­dede, ileri arıtma tesisi kurarak tes­islerin kullandığı suyu arıtarak tekrar üretimde kullanılmasını sağlamak için geliştirdiğimiz bir proje ile yer­üstü suyunu bölgemize taşıyarak su sorunumuza çözüm bulmak üzere çalışmalarımız devam etmektedir.