İhracatta Türkiye’nin 3. şehri konumunda olan Bursa, 2023 yılında da ihracattaki başarısını sürdürdü. Bursa 2023 yılında 16 milyar 202 milyon 578 bin dolarlık performansla Türkiye’nin toplam ihracatında yüzde 6,33’lük payın sahibi oldu.
2023 verileri 2022’de 16 milyar 162 milyon 737 bin dolarlık ihracata imza atan Bursa’nın ihracatının durgunlaşmaya başladığını ve rölantide olduğunu gösteriyor. Verileri değerlendiren ihracatçılar 2024’e ilişkin beklentilerini Ekohaber’e açıkladı.
198 ülke, özerk ve serbest bölgeye ihracat gerçekleştiren Bursa’da otomotiv sektörü başı çekiyor.
Bursa'da otomotiv endüstrisi, 7 milyar 203 milyon 753 bin dolar dış satımla ilin toplam ihracatının yüzde 44,46'sını karşıladı. Otomotivin ardından Bursa'dan en fazla yurt dışına ürün satılan ana kalem, 1 milyar 544 milyon 516 bin dolarla "hazır giyim ve konfeksiyon" sektörü oldu. Bursa’nın ihracattaki başarısının üçüncü sırasında yer alan "makine ve aksamları" sektörü de 2023'teki ihracatını 1 milyar 390 milyon 628 bin dolara ulaştırdı.
Bursa'nın 2023 ihracatına, "tekstil ve ham maddeleri" sektörü 1 milyar 258 milyon 822 bin, "çelik" 959 milyon 523 bin, "mobilya, kağıt ve orman ürünleri" 857 milyon 207 bin, "kimyevi maddeler ve mamulleri" 714 milyon 56 bin, "demir ve demir dışı metaller" ise 630 milyon 697 bin dolarlık katkıda bulundu.
En fazla ihracat yapılan 3 ülke
Bursa'dan en fazla ihracat Almanya'ya yapıldı. Geçen yıl Almanya’ya 2 milyar 409 milyon 833 bin dolarlık ihracat yapıldı. 1 milyar 962 milyon 759 bin dolarla Fransa ikinci, 1 milyar 178 milyon 296 bin dolarla İtalya üçüncü sırada yer aldı. Üçüncü sıradaki İtalya'ya dış satım geçen yıl, 2022'ye göre yüzde 5 azalışla 1 milyar 243 milyon 26 bin dolar geriledi.
OİB 2023 yılı toplam ihracatı 30 milyar 203 milyon 101 bin dolar
Bu yıl hepimizi derinden sarsan deprem felaketi, küresel çapta yaşanan tedarik zinciri problemleri, enflasyon, enerji maliyetlerindeki astronomik artışlar, AB Ülkelerinde resesyon riski, ABD ve Avrupa’da bankacılık sektöründe yaşanan olumsuz gelişmeler, para politikalarında sıkılaştırma adımları ile aktivitelerde yavaşlama, finansmana erişim zorluğu ve bölgemizde yaşanan savaşlar gibi çok önemli ve zincirleme sorunlarla karşı karşıya kaldık. Ancak tüm olumsuzluklara rağmen ülkemizin ihracat odaklı büyümesine katkı sunmaya devam ediyoruz. Türkiye otomotiv sektörü olarak 550 bin kişilik istihdam gücü ve yüzde 16 oranındaki pay ile ülkemiz ihracatının 2023 yılında da lider sektörüyüz.
Aralık ayında 3 milyar 176 milyon dolar ihracat ile en yüksek Aralık ayı ihracatına ulaştık. 2023 yılının tamamında ise ihracatımızı 2022’ye oranla yüzde 13 artırarak 35 milyar dolar ile tüm zamanların ihracat rekoruna ulaştık. Böylece Cumhuriyetimizin 100. kuruluş yıldönümünü kutladığımız 2023 yılında hedef olarak belirlediğimiz 34 milyar dolarlık ihracatı da aşmış olduk. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçılar Birliği (OİB) olarak 2024 yılında Türkiye Otomotiv Sektöründe Sürdürülebilirlik Eylem Planımız ekseninde sektöre bu konuda rehberlik edecek çalışmalarımıza tüm hızıyla devam edeceğiz. Sektörümüzün gerek ana gerekse tedarik endüstrisi ile yüksek üretim kapasitesi, geniş ürün yelpazesi ve AB standartlarıyla uluslararası alanda zirvede yerini alacağına inanıyoruz.
UTİB’in 2023 yılı toplam ihracatı 1 milyar 282 milyon 331 bin dolar
Türkiye tekstil sektörünün, 9,6 milyar dolarlık ihracatla kapattığı 2023 yılında Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği (UTİB), bu ihracata 1 milyar 282 milyon 331 bin dolar katkı sağladı. Birliğimizden Aralık ayında yapılan 105 milyon 107 bin dolar ihracata rağmen, 2023 yılında hem sektör geneli hem de birliğimizden yapılan ihracattaki gerileme ise dikkat çekti.
Çin’in pandemi sonrası yeniden güçlü bir oyuncu olarak pazara girmesi, öncelikle pazarımız olan AB ve ABD’de yaşanan kısmi resesyon, ihracatımızın gerilemesindeki dış etkenler olurken, ülkemizde yaşanan yüksek enflasyon nedeniyle enerji, hammadde ve işçilik ücretlerindeki artışın üretim maliyetlerini olumsuz etkilemesi ihracattaki düşüşün başlıca nedeni. Kurun baskı altında tutulması nedeniyle fiyat oluşturamayan üretici ve ihracatçılar, üretim gücüne rağmen fiyat oluşturmakta zorlandıkları rekabette dezavantaj yaşadıkları gibi bu durum ihracat rakamlarında da etkisini gösterdi, İhracatçı firmalarımızın yılın ikinci yarısından itibaren yaşadıkları pazar kaybı endişesinin önlem alınmazsa 2024 yılında da devam edeceği öngörülüyor.
UTİB olarak, 2023 yılında da sektörümüze daha fazla sayıda etkinlikle katkıda bulunmaya çalıştık. Temel hedeflerimizden biri “Dış Ticaret Fazlası Veren Türkiye” ve bu yolda da tasarımı, inovasyonu, Ar-Ge ve markalaşmayı en kritik önceliğimiz haline getirdik. Bu amaçla TechXtile Platform, Ekolojik Tekstiller URGE Projesi, Athleisure Challenge Aktif Giyim Tasarım Yarışması gibi projelerimiz kapsamında; teknoloji ve metotların üretime dâhil edilmesi, yenilikçi ürünler tasarlanması, üniversite-sanayi iş birliğinin güçlendirilmesi ve sonuçta tekstil ihracatında katma değerin artırılmasını destekledik. Bunu yaparken verdiğimiz eğitimlerle; kendisini geliştirmek isteyen, projesini melek yatırımcılar ve Start-Up geliştiricileri ile buluşturmayı amaçlayan ve geleceğini planlama hedefi olan girişimcilerimizin önünü açtık.
UHKİB’in 2023 yılı toplam ihracatı 954 milyon 235 bin dolar
Uludağ Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği’nin (UHKİB) aralık ayı ihracatı 65 milyon 162 bin dolara ulaşırken, 2023 yılı ihracat toplamı ise 954 milyon 235 bin dolar seviyelerinde gerçekleşti. UHKİB olarak 2023 yılında 160’tan fazla ülke ve 10’dan fazla bölgeye ihracat gerçekleştirdik. Doğrudan ve dolaylı sektörlerle birlikte toplamda 1 milyondan fazla kişiye istihdam sağlamaktayız. Sektörümüzün bu özellikleri bağlamında önemini iyi kavramamız ve sürekli gelişimine odaklanmamız önemli.
Otoriteler 2024 yılı için belirsizlik tanımı yapıyor. Jeopolitik risklerden ekonomik daralmaya, kalıcı enflasyondan tüketici harcamalarındaki yavaşlamaya kadar pek çok olumsuz öngörü nedeniyle küresel büyüme tahmini yüzde 2 ila 4 aralığında. Dolayısıyla yeni yıl için bazı sıkıntıların olacağını bilerek hareket etmekte fayda var. Ülkemizin yeni yılda da Uzak Doğu’daki rakiplerine karşı üstünlüğünü siparişlerin hızlı teslimi ile devam ettireceğine inanıyoruz. Diğer yandan ülkemizin markalaşmaya, yüksek birim fiyatlı ihracata odaklanmaya devam etmesi ve teknik tekstillere yönelmesi de gerekiyor. Rekabet gücümüzü artırmak için, Ar-Ge’ye yatırım yapmaya devam etmemiz gerekiyor. Katma değeri yüksek, orijinal tasarımlı ürünlerin ihracatı ile uluslararası pazarlarda başarı sağlayabilir ve küresel piyasalarda firmalarımızın yerlerini güçlendirebiliriz. Biz Birlik olarak son dönemde özellikle sektörün Endüstri 4.0’a ve Endüstri 5.0’a entegre olması konusuna çok önem veriyoruz. Bu dijital dönüşüm, firmalarımızın uluslararası alandaki rekabetçiliğine katkı sağlayacak, pazardan aldığı payı artıracak ve dünyayla uyumunu daha kolay sağlayacak.
UMSMİB 2023 yılı toplam ihracatı 309 milyon 346 bin dolar
Aralık ayında 46 milyon 551 bin dolar ihracat yapan Uludağ Meyve Sebze Mamulleri İhracatçıları Birliği (UMSMİB), 2023 yılı toplamında 309 milyon 346 bin dolar ihracat gerçekleştirdi. Buna göre ihracatımızda geçen yıla oranla 9 milyon dolarlık bir gerileme yaşandı.
Üretim maliyetlerinin çok yüksek olmasına karşın, döviz kurunun düşük kalması ihracatçıyı küresel pazarlarda zorlayan etkenlerin başında geliyor. Başta enerji olmak üzere, hammadde ve işçilik maliyetleri yüksek enflasyona bağlı olarak artarken, kurun baskı altında tutulması ihracat gelirlerinin azalmasına yol açıyor. İleride işsizliğe sebep olacak bu durumun önüne geçmek için, artan maliyetlere karşı ikame döviz kuru olabilir. Bu ikisi arasındaki korelasyonu sağlamadığımız sürece ihracatımız düşmeye devam edecektir. Bu yıl yaşadığımız tüm zorluklara karşı Almanya ve Hollanda gibi en önemli pazarlarımızda ihracat artışı yaşadık. Pek çok pazarda talebin Türkiye’ye yönelmesinde bölgemizde yaşanan savaşların da etkisi oldu. 2023 yılında fazla ihracat yaptığımız ülkeler sıralamasında ilk sırada Almanya yer aldı. Bu ülkeyi sırasıyla Rusya Federasyonu ve Irak takip etti. UMSMİB olarak 2024 yılında devlet politikaları ile desteklenmek önem taşıyor. Ayrıca verimi yüksek, kaliteli ürünlerimizle mevcut pazarlardaki payımızı artırarak, yeni pazarlarda da kendimize sağlam yerler edinerek ihracatımızı kalıcı kılmak, çiftçimizi kalkındırmak ve ülke refahını artırmak hedeflerimiz arasında yer alıyor. Sektörün stratejisini de dünya ile rekabet edebilecek seviyede ürünler üretmek, mevcut pazarlardaki payımızı artırmak ve yeni pazarlarda yer edinmek oluşturuyor.
UYMSİB’in 2023 yılı toplam ihracatı 203 milyon 294 bin dolar
Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB), gösterdiği performans ile geride bıraktığımız 2023 yılında hedeflerini de aşarak, rekor bir ihracata imza atmayı başardı. Aralık ayında 18 milyon 475 bin dolarlık ihracat gerçekleştiren Birliğimiz, yıl genelinde ise geçen göre yüzde 40,4’lük artışla toplam 203 milyon 294 bin dolarlık dış satışa imza attı. Bu dönemde, en büyük ilk 10 pazarımız sırasıyla Almanya, Hollanda, Birleşik Krallık, Rusya, Romanya, Avusturya, Polonya, İsveç, İsviçre, Hong Kong ve Fransa’dan oluştu. Mal gruplarına göre ihracatı değerlendirdiğimizde ise ihracatta ilk sırayı yüzde 23,8 artış ve 41,8 milyon dolar ile siyah zeytin aldı. Siyah zeytini en çok ihraç ettiğimiz ülkeler Almanya, Birleşik Devletler ve Birleşik Krallık oldu. Siyah zeytin ürün grubunu sırasıyla; kiraz/vişne, incir, domates ve armut izledi.
İhracatımızı artırmak üzere 2023 yılında odaklandığımız en önemli konu başlıkları; gıda güvenliği, Ar-Ge faaliyetleri, Fuar organizasyonlarının yanı sıra sektörde meydana gelen ulusal ve uluslararası gelişmelerin takip edilmesi, reklam ve tanıtım faaliyetlerinin artırılması, sektör paydaşları ile iş birliği ve koordinasyon sağlamak üzere toplantı, seminer gibi etkinlikler düzenlemek oldu. Sektörümüzde planlamanın olmaması, tarımsal ürün ithalatının başlıca sebebi olarak hala en önemli sorunumuz olarak duruyor. Dolayısıyla 2024 yılında ihracatımızı artırmak için Tarım Bakanlığı’nın sektör paydaşlarının da görüşünü olarak kısa orta ve uzun vadeli olmak üzere çok ciddi planlama yapması, hükümetin buna göre destek mekanizmalarını şekillendirmesi ve uygulaması gerekiyor.
Ülkemizin tarım haritasını çıkarmak, üretim ve desteklemeyi buna göre yapmak artık kaçınılmaz hale geldi.
|
BURSA GENEL TABLO |
|||
|
SEKTÖR |
2022 ($) |
2023 ($) |
DEĞ. |
|
Diğer Sanayi Ürünleri |
1.738,63 |
0,00 |
-%100,0 |
|
Fındık ve Mamulleri |
27,43 |
16,72 |
-%39,1 |
|
Mücevher |
3.844,31 |
1.660,44 |
-%56,8 |
|
Kuru Meyve ve Mamulleri |
1.680,83 |
2.584,04 |
%53,7 |
|
Süs Bitkileri ve Mamulleri |
6.483,00 |
6.675,32 |
%3,0 |
|
Halı |
18.532,60 |
19.296,81 |
%4,1 |
|
Zeytin ve Zeytinyağı |
27.759,43 |
33.493,13 |
%20,7 |
|
Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri |
58.924,22 |
45.733,97 |
-%22,4 |
|
Deri ve Deri Mamulleri |
53.662,51 |
52.108,33 |
-%2,9 |
|
Yaş Meyve ve Sebze |
62.711,10 |
81.946,45 |
%30,7 |
|
Gemi, Yat ve Hizmetleri |
58.067,83 |
97.621,55 |
%68,1 |
|
Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri |
66.296,23 |
100.074,34 |
%51,0 |
|
Madencilik Ürünleri |
107.449,33 |
125.417,61 |
%16,7 |
|
Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller |
202.988,10 |
142.835,69 |
-%29,6 |
|
Meyve Sebze Mamulleri |
194.570,04 |
184.810,08 |
-%5,0 |
|
Elektrik ve Elektronik |
189.737,00 |
217.236,72 |
%14,5 |
|
İklimlendirme Sanayii |
497.668,81 |
529.395,76 |
%6,4 |
|
Demir ve Demir Dışı Metaller |
719.362,36 |
630.696,97 |
-%12,3 |
|
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri |
808.788,91 |
714.055,58 |
-%11,7 |
|
Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri |
876.966,97 |
857.207,41 |
-%2,3 |
|
Çelik |
1.273.993,08 |
959.523,03 |
-%24,7 |
|
Tekstil ve Hammaddeleri |
1.261.750,74 |
1.258.822,30 |
-%0,2 |
|
Makine ve Aksamları |
1.259.396,49 |
1.390.628,31 |
%10,4 |
|
Hazırgiyim ve Konfeksiyon |
1.681.978,97 |
1.544.516,61 |
-%8,2 |
|
Otomotiv Endüstrisi |
6.696.921,25 |
7.203.753,14 |
%7,6 |
|
BURSA |
16.136.090,35 |
16.202.578,91 |
%0,4 |
|
İhracatçı Birlikleri Kaydından Muaf İhracat ile Antrepo ve Serbest Bölgeler Farkı |
27.807.620 |
34.077.742 |
22,5 |
|
T O P L A M (TİM*) |
226.362.127,34 |
221.731.179,87 |
-%2,0 |
|
TÜRKİYE |
254.169.748 |
255.808.922 |
0,6 |
Bursa’da ihracatta gerileyen sektörlerin başında diğer sanayi ürünleri ve mücevher geliyor. Öte yandan ise çimento cam seramik ve toprak ürünleri ile çelik sektörlerindeki düşüş dikkat çekti.
Bursa ihracatında başarısını arttıran sektörler listesinde birinci sıraya yüzde 68,1 ile gemi, yat ve hizmetleri yerleşti. Bu sektörü yüzde 53,7 ile kuru meyve ve mamulleri ile yüzde 51,0 ile hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri takip etti.
|
YÜKSELENLER |
|||
|
SEKTÖR |
2022 ($) |
2023 ($) |
DEĞ. |
|
Gemi, Yat ve Hizmetleri |
58.067,83 |
97.621,55 |
%68,1 |
|
Kuru Meyve ve Mamulleri |
1.680,83 |
2.584,04 |
%53,7 |
|
Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri |
66.296,23 |
100.074,34 |
%51,0 |
|
Yaş Meyve ve Sebze |
62.711,10 |
81.946,45 |
%30,7 |
|
Zeytin ve Zeytinyağı |
27.759,43 |
33.493,13 |
%20,7 |
|
Madencilik Ürünleri |
107.449,33 |
125.417,61 |
%16,7 |
|
Elektrik ve Elektronik |
189.737,00 |
217.236,72 |
%14,5 |
|
Makine ve Aksamları |
1.259.396,49 |
1.390.628,31 |
%10,4 |
|
Otomotiv Endüstrisi |
6.696.921,25 |
7.203.753,14 |
%7,6 |
|
İklimlendirme Sanayii |
497.668,81 |
529.395,76 |
%6,4 |
|
Halı |
18.532,60 |
19.296,81 |
%4,1 |
|
Süs Bitkileri ve Mamulleri |
6.483,00 |
6.675,32 |
%3,0 |
|
Tekstil ve Hammaddeleri |
1.261.750,74 |
1.258.822,30 |
-%0,2 |
|
GERİLEYENLER |
|||
|
SEKTÖR |
2022 ($) |
2023 ($) |
DEĞ. |
|
Diğer Sanayi Ürünleri |
1.738,63 |
0,00 |
-%100,0 |
|
Mücevher |
3.844,31 |
1.660,44 |
-%56,8 |
|
Fındık ve Mamulleri |
27,43 |
16,72 |
-%39,1 |
|
Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller |
202.988,10 |
142.835,69 |
-%29,6 |
|
Çelik |
1.273.993,08 |
959.523,03 |
-%24,7 |
|
Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri |
58.924,22 |
45.733,97 |
-%22,4 |
|
Demir ve Demir Dışı Metaller |
719.362,36 |
630.696,97 |
-%12,3 |
|
Kimyevi Maddeler ve Mamulleri |
808.788,91 |
714.055,58 |
-%11,7 |
|
Hazırgiyim ve Konfeksiyon |
1.681.978,97 |
1.544.516,61 |
-%8,2 |
|
Meyve Sebze Mamulleri |
194.570,04 |
184.810,08 |
-%5,0 |
|
Deri ve Deri Mamulleri |
53.662,51 |
52.108,33 |
-%2,9 |
|
Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri |
876.966,97 |
857.207,41 |
-%2,3 |
|
Tekstil ve Hammaddeleri |
1.261.750,74 |
1.258.822,30 |
-%0,2 |