Ayşe Nur BÜYÜKHAN – Göksel BAŞARAN
Sanayi ve ihracat şehri Bursa’nın en önemli sektörlerinin başında otomotiv ve otomotiv yan sanayi yer alıyor. İhracatta yıllar içerisinde bir azalma meydana gelse de, şehrin marka sektörleri arasında yer alan otomotivde hedef, 2023 yılını 34 milyar dolar ihracat rakamı ile kapatmak. UİB Başkanı Baran Çelik, Bursa otomotiv sektörünün şu anki konumunu ve geleceğe yönelik hedeflerini Ekohaber’e anlattı.
Baran ÇELİK / UİB Başkanı
En fazla ihracat Almanya’ya
Tedarik sanayi ihracatımız ocak-eylül 2023 döneminde % 10 artış göstererek 10,6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu dönemde tedarik endüstrisinde en fazla ihracat yapılan ülke 2.5 milyar dolar ile Almanya oldu. Almanya’yı 700 milyon dolarla Rusya, 666 milyon dolarla İtalya, 636 milyon dolarla ABD takip etti. Bu dönemde Rusya’ya % 64, Fransa’ya % 18, Birleşik Krallığa % 18, Romanya’ya % 22 ihracat artışları dikkat çekti. 2022 yılında 13 milyar dolar olarak gerçekleşen tedarik sanayi ihracatımızın bu yıl 15 milyar dolara yaklaşmasını bekliyoruz.
Üretim ve ihracatta
artış devam edecektir
2023 yılı Ocak-Ağustos döneminde toplam üretim yüzde 13 artarak 943 bin 609 adet olarak gerçekleşti. Adet bazında araç ihracatı % 11 artışla 656 bin 750 adet olurken, iç pazar % 63 büyüyerek 788 bin 197 adet oldu. Ancak iç pazardaki büyüme faizlerin yükselmesi ve para politikasının sıkılaşması ile yavaşlayacaktır.
İhracatta otomotiv
endüstrisinin payı
Bursa, 2022 yılında da İstanbul ve Kocaeli’nin ardından en fazla ihracat yapan 3. il konumunda yer aldı. Bursa ihracatında otomotiv endüstrisinin payı % 50’nin üzerinde seyrederken 2021 yılında bu oran %45’e, 2022 yılında ise %41’e düştü. Otomotiv ihracatında yaşanan değişimler il ihracatına doğrudan yansıyor. Otomotiv endüstrisi pandemiden en fazla etkilenen sektörlerden. 2021 ve 2022 yıllarında yarı iletken çip sorunu nedeniyle toparlanma tam anlamıyla gerçekleşmedi. 2023 yılı ile birlikte biraz daha iyi rakamlar görüyoruz. İlk dokuz ayda Bursa otomotiv ihracatı % 11,5 arttı ve 5.1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Otomotivin Bursa ihracatındaki payı % 43’e çıktı. Yine model üretiminde yaşanan geçişler de Bursa otomotiv ihracatını döneme göre olumlu veya olumsuz etkileyebiliyor. Bursa’daki iki büyük OEM’in böyle bir geçiş döneminde olduğunu söyleyebiliriz. Diğer taraftan, Kocaeli’de bulunan Ford Otosan’ın Türkiye’nin ihracat şampiyonu olduğunu da unutmamalıyız.
Togg, Bursa’ya sektörel
konumda güç katacak
Gelecek açısından değerlendirdiğimizde TOGG’un Gemlik’te üretilmeye başlanması Bursa’nın mevcut konumunu daha da güçlendirecek. Böylece 60 yıldır ülkemiz otomotiv endüstrisinin gelişiminde lider rol üstlenen Bursa, otomotiv endüstrisinde yaşanan büyük dönüşüm neticesinde elektrikli ve yazılım ağırlıklı yeni araç teknolojilerinde de ülkemizin üretim merkezi konumunda yer alacak. Yerli otomobilin Bursa’da üretilecek olması, Bursalı otomotiv üreticilerimizi endüstride küresel boyutta yaşanan dönüşüme daha hızlı adapte olmaları yönünde teşvik edecek. 175 bin adetlik üretim kapasitesi, ana sanayi ve tedarik endüstrisinde yaratacağı istihdam ve yüksek katma değer ile yerli otomobil Bursa’nın lider sektörel konumuna büyük güç katacak.
Risklere rağmen pazar
büyümesi sürecek
2023 yılını hedeflediğimiz 34 milyar doların üzerinde rekor bir ihracat rakamı ile kapatacağız. Son 5 yıldır yıllık ihracat ortalamamız 30 milyar dolar. Bahsettiğimiz 5 yılın son 2-3 yılında ise pandemi, çip krizi, Rusya-Ukrayna savaşı gibi önceden öngörülemeyen sorunlar ile karşı karşıya kaldık.
Önümüzde riskler her zaman var olacak. Ancak birikmiş talep nedeniyle 2024 yılında da başta Avrupa olmak üzere küresel çapta pazar büyümesinin devam etmesini bekliyoruz. Diğer taraftan faiz artışları ve sıkı para politikaları nedeniyle tüm dünyada finansmana erişimin zor olduğu bir dönemden geçtiğimiz de bir gerçek. 2024 yılı hedefimizi henüz belirlemedik.
Ancak her yıl bir önceki yılın üzerinde bir ihracat hedefi ile yola çıkıyoruz. Bu yılı 35 milyar dolar ile kapatırsak, 2024 yılı hedefimiz bunun üzerinde bir rakama ulaşmak olacak.
