AYDIN DAĞTEKİN
Otomotiv, tekstil ve hazır giyim, makine, gıda, mobilya gibi pek çok sektörün oldukça geliştiği, Türkiye’nin güçlü üretim ve ihracat merkezlerinden Bursa’da, son yıllarda artan ekonomik sıkıntılar, kurulan – kapanan firma istatistiklerine de yansıdı.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) kayıtlarına göre, Eylül 2024'te Bursa'da 410 şirket kurulurken, 87 şirket ise kapandı. Geçen yılın aynı ayında 450 şirket faaliyete başlamış, 86 şirket de faaliyetine son vermişti. Verilere göre, Bursa'da bu yılın Eylül ayında, geçen yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında kurulan şirket sayısı azalırken, kapanan şirket sayısında ise az da olsa artış yaşandı.
Bursa’da Ocak- Eylül dönemini kapsayan yılın ilk üç çeyreğinde ise 3 bin 269 şirket açıldı. Bu dönemde kapanan şirket sayısı ise 970 olarak kayıtlara geçti. Bursa’da geçen yılın ilk 9 aylık döneminde 3 bin 884 şirket kurulmuş, 828 şirket ise kapanmıştı. Buna göre, Eylül aylarında olduğu gibi 9 aylık dönemde de geçen yıla göre bu yıl kurulan şirket sayısında düşüş kaydedilirken, ticari faaliyetini sonlandıran şirket sayısında ise artış dikkat çekti.
Açılan şirket sayısının azalması ve kapananların artmasında; yüksek maliyetler, finansmana erişimin zor ve pahalı olması ile sadece Türkiye’de değil, dünya genelinde talebin düşmesi etkili oldu.
Türkiye genelinde de durum farklı değil
Yurt genelinde de Bursa’dakine benzer bir tablo dikkat çekiyor. TOBB verilerine göre, 2024’ün ilk 9 ayında kurulan şirket sayısı, geçen yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında yüzde 13,3 azaldı. TOBB’nun internet sitesinde yer alan bilgi notunda şunlar aktarıldı:
“2024’ün ilk 9 ayında, 2023’ün ilk 9 ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 13,3, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 23,8, kurulan kooperatif sayısı yüzde 13,5 azalmıştır. 2024’ün ilk 9 ayında, 2023’ün ilk 9 ayına göre kapanan şirket sayısı ise yüzde 23,1 artmış olup, kapanan kooperatif sayısı yüzde 0,7, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 34,8 azalış olmuştur.
Kurulan şirket sayısında geçen yılın aynı ayına göre de yüzde 6,7 azalış oldu. Eylül 2024’te, Eylül 2023’e göre kurulan şirket sayısı yüzde 6,7, kurulan kooperatif sayısı yüzde 15,7 azalmış olup, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 20,6 artmıştır. Eylül 2024’te, kapanan şirket sayısı 2023 yılının aynı ayına göre yüzde 7,8 oranında artmış olup, kapanan kooperatif sayısı yüzde 32,3, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 18,2 azalış olmuştur. Bir önceki aya göre kurulan şirket sayısı yüzde 10,5 kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 37,4, kurulan kooperatif sayısı yüzde 18,1 oranında artmıştır. Bir önceki aya göre kapanan şirket sayısı yüzde 19,4, kapanan kooperatif sayısı 6,6 oranında artmış olup, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 0,2 azalış gerçekleşmiştir.”