Ülkemizin kaynakları sınırlı. Bu kaynakları en verimli şekilde kullanmak için en önemli unsur Eğitim. Kendim eğitimci değilim ama eşim öğretmen olduğundan 1954 yılından beri, kısa bir süre hariç, 65 yıldır eğitimle ilintim var. Bunun 17 yılı fiilen öğrenci olarak geçti.
Öğrenim sürecinde ülkemizde ihtilaller, müdahaleler, muhtıralar oldu. Eğitimle ilgili pek çok değişiklikler yapıldı. Bunların bazıları yenilik, bazıları düzenleme şeklindeydi. Bugün gelinen noktada okul öncesinden üniversitelere kadar çok büyük boyuta ulaşan bir olgu ile karşı karşıyayız. Bunu biraz, rakamlara bakarak değerlendirmek istiyorum.
Ülkemizin kayıtlı nüfusu 84,6 milyon civarında. Eğitim kısmına gelince; 2020/2021 dönemi:
Toplam 18.085.943 öğrenci örgün eğitim görüyor. Bunun 9.352.605’i erkek, 8.733.388’i kız öğrenci. Bu öğrencilerden; 15.194.574’ü resmi, 1.310.605’i özel ve 1.580.764’ü ise açık öğretim kurumlarında okuyor.
Bunların okul dağılımı ise şöyle:
1- Okul öncesi: 1.225.981
2- İlkokul: 5.328.391
3- Ortaokul: 5.212.969
4- Lise: 6.318.602
Öğretmen sayısı
1- Okul öncesi: 52.461
2- İlkokul: 306.937
3- Ortaokul: 370.798
4- Lise: 382.109
Toplam: 1.112.305
Okul ve Derslik Sayıları:
Okul sayısı: 67.125 (Resmi: 53.620, Özel: 13.505)
Derslik sayısı: 732.381 (Resmi: 593.632, Özel: 138.749) Ortaöğretimdeki 6.318.602 öğrencinin 3.920.083’ü Genel Liselerde, 1.731.556’sı Mesleki ve Teknik Liselerde, 666.963’ü İmam Hatip Liselerinde eğitim alıyor.
Özel Öğretim Kurumlarındaki öğrencilerin toplam eğitim içindeki oranı %7,9. Özel okulların bu oranı; okul öncesi eğitim için %15,8, ilkokul için %5,1, ortaokul için %6,1, ortaöğretim için %11 olarak gerçekleşti.
Okullaşma oranları da şöyle: okul öncesinde %58,5, ilkokulda %96,1, ortaokulda %95,6, ortaöğretimde ise %88 olarak gerçekleşti. Öğretmen sayısına gelince; Toplam 1.1123.05 öğretmenimiz var. Bunun 950.090’ı resmi okullarda, 162.215’i özel okullarda görev yapıyor. Öğretmenlerin 453.529’u erkek, 658.776’sı ise kadın. Yine bu öğretmenlerin 52.461’i okul öncesi eğitimde, 306.937’si ilkokulda, 370.798’i ortaokulda ve 382.109’u ise ortaöğretimde çalışıyor.
Örgün eğitimde, 53.620’si resmi okul, 13.050’si özel okul, 4’ü açık öğretim okulu olmak üzere, toplam 67.125 okul bulunuyor. Bu okulların 10.552’si okul öncesi eğitim, 24.576’sı ilkokul, 19.025’i ortaokul, 12.972’si ortaöğretim kademesinde yer alıyor.
Bu sayısal değerlere başka birçokları eklenebilir. Bu rakamları vermekteki amacım sizleri sayılara boğmak değil elbette. Amacım sizlere konunun boyutu hakkında bilgi vermek ve sizlerin kendi bakış açısına göre değerlendirme yapmanızı sağlamaktır.
18 milyonluk bir kitle dünyada pek çok ülkenin nüfusundan fazla. Peki bu büyük kitleye verilen eğitimden nasıl bir sonuç elde ediyoruz sorusuna verebileceğimiz cevap maalesef bir hayal kırıklığıdır. Uluslararası değerlendirme kuruluşu PISA’nın ülkemiz için yaptığı değerlendirmede 2018 sonuçlarına göre 78 ülke arasında fende 39. sırada, matematikte 42. sırada, okuduğunu anlamada ise 39. sırada yer aldık. Bu rakamlar durumumuzun iyi olmadığını, daha pek çok mesafe almamız gerektiği gerçeğini bize gösteriyor.
Geleceğimizi iyi yetiştirilmiş
çocuklarımızla biz kuracağız.