Şura, “danışma, görüş alışverişinde bulunma, danışan kimseye fikrini söyleyip onu yönlendirme” anlamına gelir ki, meşveret, meşûre, müşâvere, istişâre ve teşâvür de şûra ile aynı anlamdadır. Şûra, “üzerinde ortaklaşa görüş beyan edilen iş” mânasına geldiği gibi görüş bildiren kimseler topluluğunu (ehlü’ş-şûrâ) için de kullanılmaktadır.
Bizim sosyal hayatımızda konsey, kurul veya meclis yerine daha ağır anlaşılsın diye düzenlenen toplantılara hep şura demek devlet katında çok tercih edilir. Adına “Ulaştırma Şurası’ denen geniş katılımlı toplantılarım ilki 1945 yılında yapılmış. Ben en eski olarak ancak 2009 yılında yapılan 10. Ulaştırma Şurası’nı hatırlıyorum. Orada kim ne dedi diye hepsine baksam bir kitap dolduracak konuşmalar görebiliriz. Kısa özetlemek gerekirse “Hedef 2023” sloganıyla havacılık sektörüyle ilgili çok iddialı şu önemli kararlar alınmış.
• İstanbul’da 60 milyon/yolcu kapasiteli bir havaalanı ile Türkiye’de 30 milyon kapasiteli iki, 15 milyon kapasiteli 3 havaalanı yapılması.
• Uçak-dolmuş-taksi işletmelerinin kurulması ve yaygınlaştırılması.
• Deniz, göl vb. yerlere yakın olan turizm yerleşim merkezlerine hitap edecek deniz hava araçlarının kullanılarak, bu alanda gelişimin sağlanması.
• Döner kanat hava aracı taşımacılığı sisteminin kurulup, desteklenmesi.
• Türkiye’nin uluslararası uydu projelerinde yer alması için gerekli çalışmalar yapılması.
• Hava kargo taşımacılığına uygun olan havaalanlarımızın “serbest bölge” ilan edilmesi.
• Hava aracı ve/veya parçasının sertifikasyonunun Türkiye tarafından sağlanabilir hale getirilmesi.
• Milli ATM teknoloji alt yapısının geliştirilmesi ve bu kapsamda dışa bağımlılığın azaltılması.
• Yerli imalat olarak en az 2 tip uluslararası bilinirliği olan tek/çift motor pervaneli ve çift motorlu hafif jet uçağı üretiminin gerçekleştirmesi.
• Türk sivil hava taşımacılığı filo yapısının 2023 yılında 100 geniş gövde, 450 dar gövde ve 200 bölgesel uçak olacak şekilde 750 uçaklık bir yapıya ulaşması.
• Türkiye’nin kendi uydusunu uzaya yerleştirecek teknolojiye sahip olması, yeni nesil motorların geliştirilmesi çalışmalarına katılınması.
• Havacılık Endüstri İhtisas OSB’lerin kurulması, insansız hava araçlarının, hava sahasının kullanımının sivil havacılık sistemine entegre edilmesi.
• EUROCONTROL’ün eğitim merkezinin Türkiye’de açılmasının sağlanması.
• SHGM ve DHMİ Genel Müdürlüğü’nün yeniden yapılandırılması.
• Hava Ulaştırma Araştırma Enstitüsü’nün kurulması.
• Turbo prop uçuşlarına imkan veren havaalanı entegre edilmesi.
Bu konulardan hangisi, ne kadar realize edildi, bunu hepimiz çok iyi biliyoruz.
Gerçekleştirilenler için emek verenlere teşekkür borcumuz var.
4 yıl sonra 2013 yılına geldiğimizde ise 11. Ulaştırma Şurası toplanır ve havacılık ve uzay teknolojileri sektörüyle ilgili bazı kararlar alınır. Bir de onlara bakalım mı?
•Havalimanlarının yolcu kapasitelerinin 450 milyon yolcu/yıla yükseltilmesi,
•Tamamen özgün yerli bölgesel uçak yapımının gerçekleştirilmesi,
•Roket ve uydu gönderme sistemlerinin, roket teknolojilerinin, optik ve uydu takip teleskoplarının, uzay teknolojisine yönelik malzemelerin ve nano-teknoloji ürünlerinin yerli imkanla üretilebilmesi.
•İnsansız Hava Araçları’nın kullanımının yaygınlaştırılması ve diğer hava araçları ile entegrasyonunun sağlanması;
•İnsansız Hava Araçları’na test havalimanı ve test sahası sağlanması,
•Yerli uydu ve yer kontrol istasyonu üretiminin geliştirilmesi, sınıflandırılması, ticari ürünlere dönüştürülerek dünya pazarlarına sunulması, yerli uydu rampa sisteminin ticari kullanıma açılması,
•Türkiye’nin derin uzay araştırmalarının ilk adımı olan yerli “Ay Gözlem Uydusu” imal edilip, aya gönderilmesi,
•Uzay Mekiği projelerine katılmak.
Bu şurada da alınan kararların ne kadarı gerçekleşti ne kadarı sözde kaldı bunu da kamuoyunun takdirine bırakıyorum.
Hani bir söz var ya, “Söyleme, yap”. Bu söze dayanarak, yorum yaparsak çok da doğru olmaz. Hem söyle hem de yap dersek daha iyi olur kanaatindeyim.
Şimdi yeni bir şuranın hazırlıkları devam ediyor. 6-8 Ekim tarihleri arasında Atatürk Havalimanı’nda yapılacak olan 12. Ulaştırma Şurası’na bence Covid-19 virüsüyle ilgili yaşanan sıkıntılar damga vuracak demek hiç yanlış olmayacak.
Gerçek gündem maddelerini konuşmak için ortada böyle bir sorunun olmaması gerekir. Her şeye rağmen Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, lojistik, mobilite ve dijitalleşme temasıyla sektörün önde gelen dernek, birlik ve kurumları ile işbirliği yaparak oluşturacağı çalışma grupları ve akademik danışmanların desteğiyle bu şurayı gerçekleştirilecek.
12.Ulaştırma Şurası, kara hava ve deniz ulaştırmacılığı ile uzay ve haberleşme alanında sözü olanların konuşacağı bir forum olarak derde derman olacak mı?
Bekleyip, göreceğiz. Mutlu yarınlar Türkiyem.
Gazetemiz, EKOHABER’imizin, 26’inci kuruluş yıldönümünü kutlar, en başta kurucumuz Tahsin Ardıç olmak üzere tüm çalışanlarımıza ve okurlarımıza sağlık, mutluluk ve başarı dilerim. (M.A)