EKOHABER ÖZEL
Uluslararası inşaat piyasasında rekabet kızışırken, Türk müteahhitler 2025 yılına güçlü bir başlangıç yaparak dikkatleri üzerine çekti. Yurt dışında üstlenilen projelerin toplam değeri yılın ilk çeyreğinde 560 milyon dolara ulaşırken, Türkiye, küresel müteahhitlik gelirlerinden aldığı payla en başarılı ilk 10 ülke arasına adını yazdırdı. Bu başarı, sektörün uluslararası alandaki etkinliğini ve rekabet gücünü bir kez daha gözler önüne serdi.
Ticaret Bakanlığı'nın detaylı verileri, Türk müteahhitlik sektörünün 1972'den bu yana tam 137 farklı ülkede, toplam değeri 535,3 milyar doları aşan 12 bin 505 projeyi başarıyla hayata geçirdiğini gösteriyor. Bu devasa portföyde, Rusya Federasyonu, Türk müteahhitlerinin en çok tercih ettiği ve en büyük hacimli projelere imza attığı ülke olarak zirvedeki yerini koruyor. Rusya'yı sırasıyla Türkmenistan ve Irak takip ediyor.
2025’e güçlü başlangıç
2025 yılının ilk üç ayında Türk müteahhitlerin yurt dışında kazandığı 560 milyon dolarlık yeni iş hacmi, sektörün dinamizmini ve uluslararası piyasadaki etkinliğini açıkça ortaya koyuyor. Bu performansla Türkiye, yıllık bazda elde ettiği uluslararası müteahhitlik gelirleriyle, alanında en başarılı ilk 10 ülke arasına girmeyi başardı.
Sektörün yurt dışındaki proje yelpazesi incelendiğinde, 2020 yılında 17,2 milyar dolarlık 386 proje hayata geçirilirken, 2021'de bu rakamlar adeta bir sıçrama yaparak 31,7 milyar dolarlık 457 projeye ulaştı. 2021'deki bu proje bedeli, Türk müteahhitlik sektörünün yurt dışında tek bir yılda elde ettiği en yüksek değer olarak kayıtlara geçti. Takip eden yıllarda dalgalanmalar yaşansa da, sektörün genel performansı güçlü seyrini sürdürdü.
Proje büyüklüğü artıyor
Türk müteahhitlerin üstlendiği işlerin ortalama proje bedeli de dikkat çekici bir gelişim gösteriyor. 2015 yılında 83,8 milyon dolar olan ortalama proje değeri, 2021'de 69,5 milyon dolara gerilese de, sonraki yıllarda yeniden yükselişe geçti. 2024 yılı, 85,1 milyon dolarlık ortalama proje bedeliyle rekor seviyeye ulaştı. 2025'in ilk çeyreğinde ise bu ortalama değer 40 milyon dolar civarında seyrediyor.
Türk müteahhitlik sektörünün bugüne kadar üstlendiği 535,3 milyar dolarlık projenin bölgesel dağılımı incelendiğinde, Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) açık ara lider konumda bulunuyor. Toplam proje değerinin yüzde 43,7'si, yani 233,7 milyar dolarlık kısmı BDT ülkelerinde gerçekleştirildi. Orta Doğu yüzde 25,4'lük payla ikinci, Afrika ise yüzde 18,1'lik payla üçüncü sırada yer alıyor. Avrupa ve Asya Pasifik de önemli proje hacimlerine sahip bölgeler arasında.
Ülke bazında lider Rusya
Üstlenilen projelerin ülke bazındaki dağılımında ise Rusya, 103 milyar dolarlık proje hacmiyle ilk sıradaki yerini sağlamlaştırıyor. Rusya'yı 54 milyar dolarla Türkmenistan ve 35,3 milyar dolarla Irak izliyor. Suudi Arabistan ve Libya da önemli proje hacimlerine sahip diğer ülkeler arasında yer alıyor.
En çok hangi alanlarda proje üstlenildi?
Türk müteahhitlerin yurt dışında bugüne kadar en çok proje üstlendiği alanlar incelendiğinde, yüzde 13,9'luk payla kara yolu, tünel ve köprü inşaatları ilk sırada yer alıyor. Konut inşaatı yüzde 13,4 ile ikinci, enerji santralleri yüzde 8,4 ile üçüncü sırada geliyor. Demir yolu ve ticaret merkezi projeleri de önemli paya sahip diğer alanlar arasında.