TOGG

25 Haziran 2018 tarihinde Türkiye’nin Otomobili Giri­şim Grubu Sanayi Ticaret A.Ş. kurulmuştu. Kurucu firma isminin baş harfleri ile de marka tescili yapıldı. Ku­rucu ortaklar her biri yüzde 19 hisse ile Anadolu gurubu, BMC, Kök gurubu, Türkcell, Zorlu Holding ve yüzde 5 hisse ile TOBB idi. 1961’de üretilen Türkiye’nin ilk otomobili yüzde 100 yerli ve milli DEVRİM idi. Arkasından 1967’de üretilen Ford ve Koç Holding ortaklı ANADOL, 1990’da yüzde 100 yerli ve milli T logolu GT ve GTD askeri cip. Bu fabrikamız 2006’da kapatıldı. Şimdi hayatımıza TOGG giri­yor. Ülkemize hayırlar getirmesini dileriz.

Gemlik’teki Fabrika, 29 Ekim 2022 tarihinde Cumhuriyet Bayramımız olması ne­deniyle ve daha önce bu tarih söz verilmiş oldu­ğundan resmi açılışını yaptı ve 6 ay sonra seri üretime başlanacağı bil­dirildi.

TOGG CEO’su Gürcan Karakaş, bir süre önce Hürriyet’e bir röportaj ve­rerek, araçtaki yabancı katkılarını açıklamıştı. Araç üstünde çok ciddi çalışmalar yapıldığını ak­taran CEO şunları söy­ledi: “Marka yaratmadan tasarıma kadar dünyanın en iyileri ile çalıştık. Doğuştan elektrikli yapabilen çok fazla şir­ket yok. O teknolojiyi edinmiş partnerlerle(ortaklarla) bu süreçte beraber çalışarak geliştirme yapıyoruz. Ara­cın elektrikli motoru için Bosch ile görüşüyoruz. Aracın bataryası için Çin ağırlıklı 6 firma ile gizlilik sözleşmesi imzaladık. Bunlardan biri ile anlaşacağız. Araç enteg­rasyonu konusunda teknoloji partneri olarak Alman mühendislik firması EDAG’ı seçtik. Myra, İngiltere’nin kabul gördüğü, özelikle mekanik akşamlarda şasi sis­temleri konusunda partnerlerimizden birisi. Tasarım için İtalyanlarla (Pininfarina) anlaştık. Dünya çapında bu işi en iyi kim yapar diye bakıyoruz.”

Bu durumda TOGG’un motoru Alman, bataryası Çin, şasi sistemi İngiliz, tasarımı İtalyan ve araç entegrasyonu Alman olacak. Böyle olunca da TOGG, şu an Türkiye’de üretilen ya­bancı araçlar ile kıyaslandığında en az yerlilik oranına sahip araç konumunda kalacak.

Türkiye’de üretilen diğer araçların yerlilik oranları şöyle hesaplanmış: Hyundai Bayon yüzde 66, Ford kargo yüzde 88, Renault yüzde 51, Fiat yüzde 58, Toyota yüzde 55. TOGG’un hesaplanan yerlilik oranı ise yüzde 51 bulunmuş.

TOGG’un ortakları arasında bulunan BMC firmasının yüzde 49,9 hissesinin Katar Silahlı Kuvvetleri’ne ait olduğu, Türkcell’in yüzde 19,8’inin Rus firmasına ait olduğu ve ku­rucu ortakların TOBB hariç diğerlerinin çeşitli dünya ülke­leri ile bağlantılı işleri ve ortaklıkları olduğu malum ve normaldir. Ayrıca halka açık ve borsada işlem gören firma hisselerinin olduğu ve bunların yabancılar tarafından da alınabileceği malum ve normaldir.

Özetle TOGG otomobil firmasının üretimi olarak hayatı­mıza girecek otomobilin yerli ve milli olduğunu söylerken, yerlilik oranı ile fikri ve sınai mülkiyet haklarını birbirleriyle karıştırmamak gerekir.

TOGG otomobilin fikri ve sınai mülkiyet haklarının yüzde 100’ü adresi Türkiye’de olan TOGG Sanayi ve Ti­caret A.Ş. ’ye dolayısı ile Türkiye’ye aittir. Yani TOGG yerlilik oranı kaç olursa olsun, Türkiye’ye ait milli bir otomobildir. Yerlilik oranı ise şu an için düşüktür ancak mutlaka ki zaman içinde arttırılacaktır. Nitekim firma CEO’su Karakaş yerlilik oranını 2024 yılına kadar yüzde 64 seviyesine ulaştırmaya çalışacaklarını söylemiştir. Umalım en kısa zamanda yüzde 100’e ulaşsın. Türkiye bunu başara­bilecek güçtedir.