Semih AYDIN
Yılın sonuna yaklaşırken organize sanayi bölgelerindeki tüketim rakamları da netleşmeye başladı. Doğal gaz, elektrik ve su tüketimleri bölgelerdeki firmaların üretim performanslarına dair ipuçları da verdi.
Bursa Organize Sanayi Bölgesi (Bursa OSB), Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi (DOSAB) ve Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi’nin (NOSAB) yıllık tüketimlerinde düşüşler gözlemlenirken, 11 aylık süreçte geçen yıla göre doğal gaz ve elektrik tüketiminin arttığı tek bölge Hasanağa Organize Sanayi Bölgesi oldu.
Son yıllarda artan enerji maliyetleri doğal gaz ve elektrik tüketimlerini oldukça etkiledi. Özellikle yılın son çeyreğinde doğal gaz ve elektrik tüketimlerinde geçen yıla göre ciddi düşüşler yaşandı. OSB’lerin tüketim değerlerini bölge müdürleri değerlendirdi.
340’a yakın katılımcı firmanın yer aldığı Bursa OSB’de bu yılın ocak – kasım ayları sürecinde 1 milyar 493 milyon 495 bin 186 kWh elektrik tüketildi. En fazla tüketim 152 milyon 837 bin 20 kWh ile haziran ayında oldu. Bir sonraki ay ise elektrik tüketimi yüzde 23,2 azaldı. Bursa OSB’de elektrik tüketimi ağustos ayında temmuza göre yüzde 27,7 artarken, bunu takip eden aylarda elektrik tüketiminde sürekli düşüş yaşandı.
(Türker Ertürk Foto)
Bursa OSB’nin yıllık doğal gaz, elektrik ve su tüketimlerini değerlendiren bölge müdürü Türker Ertürk şunları söyledi:
“Bursa Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren fabrikaların 2022 yılının 11 aylık dönemindeki elektrik, su ve doğalgaz tüketimleri 2021 yılının aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, toplam elektrik tüketimlerinin yüzde 1,9 oranında arttığı, su tüketimlerinin yüzde 1,5 oranında ve doğal gaz tüketimlerinin de yüzde 9 oranında azaldığı görülmektedir.
Bölgemizdeki firmaların 2021 yılı ile 2022 yılı arasındaki elektrik, su ve doğal gaz tüketimlerindeki değişiklik uzun bayram tatillerinin olduğu aylar itibariyle ve sektörlere göre farklılıklar göstermekte olup, global tedarik sıkıntısı kaynaklı çip sıkıntısı ile Rusya ve Ukrayna arasındaki devam eden savaştan kaynaklanmaktadır. Yurt dışı talebi de etkileyen bu durum üretim ve ihracatta da kendisini hissettirmiştir.
Üretimde ve ihracatta sektörel çeşitliliğe sahip Bursa’nın ve bilhassa Bursa Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren firmaların global ekonomide yaşanan sıkıntılardan 2023 yılı itibariyle pozitif yönde ayrışması elektrik, su ve doğalgaz tüketimlerinde artışa yansıyacaktır.”
Ocak – kasım ayları arasında DOSAB’da 1 milyar 40 milyon 307 bin 184 kWh elektrik tüketilirken, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,9 düşüş yaşandı. DOSAB’da en yüksek elektrik tüketimine bu yılın mart ayında ulaşılırken, temmuz ise en düşük tüketimin olduğu ay oldu. Elektrik tüketiminde kasım ayında ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,3 düşüş yaşandı.
DOSAB’de söz konusu dönemde doğal gaz tüketiminde ise geçen yıla göre yüzde 5,1 düşüş yaşandı. Yılın ilk 11 ayında bölgede 141 milyon 792 bin 349 metreküp doğal gaz tüketildi. Bölgede bu yıl en fazla doğal gaz tüketimi mart ayında yaşanırken, en düşük tüketim ise ağustos ayında oldu. Kasım ayında ise doğal gaz tüketimi geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 25,6 düştü.
11 aylık dönemde DOSAB’ın atık su deşarjlarında da yüzde 5 düşüş yaşandı. Ocak – kasım döneminde bölgenin atık su deşarjı 12 milyon 481 bin 33 metreküp oldu.
Bölgenin yıllık tüketim rakamları ile ilgili değerlendirmelerde bulunan DOSAB Bölge Müdürü Serhat Şengül şöyle konuştu: “Demirtaş Organize Sanayi Bölgemizde, katılımcı firmalarımızın sayısal olarak yüzde 74’ü tekstil sektöründe faaliyet gösteriyor. Otomotiv ana ve yan sanayi yüzde 18 gibi bir orana sahip olsa da üretim, istihdam, ihracat gibi fasıllarda önemli bir paya sahip. Dolayısıyla, bölgemizdeki elektrik ve doğal gaz tüketimleri ile atık su arıtma tesisi deşarjları tüketim verileri yorumlanırken bu iki sektörün ülkemiz ve global ölçekte durumunu iyi okumak gerekiyor.
Aynı veriler 2022 yılı aylık bazlı olarak yorumlandığında, mayıs ve temmuz dönemindeki bayram tatilleri dışında; elektrik tüketiminde ağustos ayı ile birlikte aşağı yönlü bir kırılma görüyoruz. Geçen yıl aylık ortalamamız 97,5 milyon, bu yıl ise 94,5 milyon kWh. Özellikle ekim ve kasım aylarında 90 milyon kWh altında bir değer söz konusu. Atıksu arıtma tesisi deşarjları da ağustos ayından itibaren aylık ortalamalarımızın altında seyir ediyor. Bu veriyi tekstilde çarkların dönüş hızının yavaşlaması olarak yorumlamamız yanlış olmayacaktır. Zira, Avrupa bazlı talepte bu yılın ikinci yarısı ile birlikte bir daralma olduğu malum ve bu sipariş daralması bölgemizi de negatif etkilemektedir. Özetle, tüketim verilerinden yola çıkarak; sanayimizde geçen yılla kıyaslandığında çarkların dönüş hızında bir miktar yavaşlamanın olduğunu söylemek mümkün.
Ağırlıklı olarak otomotiv yan sanayi firmalarının faaliyet gösterdiği NOSAB’ın elektrik tüketimlerinde geçen yıla göre yüzde 1,7 düşüş yaşandı. Bölgede 11 ayda 321 milyon 336 bin 81 kWh elektrik tüketildi. En fazla elektrik tüketimi mart ayında gerçekleşirken, en düşük tüketim ise temmuz ayında yaşandı. Elektrik tüketimi kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5 azaldı.
NOSAB’ın doğal gaz tüketimi de geçen yıla göre yüzde 5 düştü. Bölgede bu yıl 17 milyon 638 bin 936 standart metreküp doğal gaz tüketildi. Doğal gazda da en yüksek tüketim martta, en düşük tüketim temmuz ayında oldu. NOSAB’ın kasım ayında tükettiği doğal gaz geçen yılın kasım ayına göre yüzde 11,1 düştü.
Bölgedeki içme suyu tüketimi geçen yılın ocak-kasım dönemine kıyasla yüzde 7,4 artarak 793 bin 603 metreküp oldu.
En fazla su tüketimi ekim ayında gerçekleşirken, en düşük rakam ise ocakta yaşandı. Su tüketimi bu yılın kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12 arttı.
155 firmanın faaliyet gösterdiği HOSAB’ın elektrik tüketimi yılın ilk 11 ayında geçen yıla göre yüzde 8,7 arttı. HOSAB’da 2022 yılında 178 milyon 260 bin 343 kWh elektrik tüketildi. Bölgede en yüksek elektrik tüketimi kasım ayında gerçekleşirken, bu rakam geçen yılın ayına göre yüzde 9,40 artış gösterdi.
HOSAB’ın doğal gaz tüketimi de yılın 11 aylık döneminde geçen yıla göre yüzde 16,5 artarak 6 milyon 692 bin standart metreküp oldu. Bölgede en fazla doğal gaz tüketimi mart ayında olurken, en düşük tüketim ise temmuz ayında yaşandı. Kasım ayında ise doğal gaz tüketimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28,7 arttı. Bölgenin 1’inci ve 2’nci kalite su tüketimi ise yılın ilk 11 ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 3,3 azalarak 408 bin 375 metreküp oldu.
HOSAB Bölge Müdürü Bahattin Canıgüleç bölgenin tüketim rakamlarıyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
“Hasanağa Organize Sanayi Bölgemizde faaliyet gösteren katılımcı firmalarımızın; 2021 yılının 11 ayı ile 2022 yılının aynı döneminde elektrik tüketimleri yüzde 8,72, doğal gaz tüketimleri yüzde 16,5 artmış durumda. 2022 yılına ait aynı veriler aylık bazda incelendiğinde, özellikle elektrik tüketiminde mayıs ve temmuz aylarındaki bayram dönemleri dışında, eylül ve ekim aylarındaki küçük düşüşler, kasım ayında yeniden yükselişi gösteriyor. Yılsonuna doğru bu artış ivmelenmesini bölgemizdeki firmaların kapasite kullanımlarını arttırmaları, sipariş ve üretim taahhütlerini yerine getirme çabaları olarak görmek mümkün. Otomotiv sektörü ağırlıklı firmaların yer aldığı bölgemizde bazı büyük üreticilerin son birkaç ayda yeni projelerini devreye sokmaları da tüketim verileri üzerinde etkin olmuştur. HOSAB’da tekstil sektöründe faaliyet gösteren firma bulunmadığı için dış talebin daralmasına bağlı olarak tekstildeki üretim düşüşü ile ilişkili enerji tüketim verileri gerileyişi görülmüyor.”