Röportaj: Semih AYDIN
Bursa’nın en genç OSB’lerinden olan Kayapa OSB’nin kuruluş çalışmaları 1997’li yıllara kadar uzanıyor. Kayapa Sanayici ve İş Adamları’nın (KSİAD) 2002 yılında kurulmasıyla bölgenin OSB statüsü kazanma çalışmaları da hız kazandı. Bölge, 2014 yılında ıslah OSB statüsü alarak bir sonraki adım için gerekli çalışmaları tamamladı. 28 Mart 2019 tarihinde 302 sicil numarası ile Türkiye’deki organize sanayi bölgeleri arasına giren Kayapa OSB’de yatırımlar da hız kazandı. Bölgede kanalizasyon, atık su, fiber optik hatlar gibi altyapı çalışmalarında sona yaklaşılırken, bölgeye firmaların ilgisi de her geçen gün arttı. Bölge, 180’e yakın firma, 10 bini aşkın çalışan ve 700 milyon dolar seviyesindeki ticaret hacmiyle ülke ve Bursa ekonomisine ciddi katma değer sağlıyor.
Kayapa OSB Yönetim Kurulu Başkanı Yalçın Toy, bölgenin kuruluşundan bugüne geçen süreçleri ve gelecek dönem hedeflerini Ekohaber’e anlattı.
Bölgenizde son 10 yılda yaşanan gelişmeleri değerlendirir misiniz?
Türkiye sanayisi son 15 yılda bir atağa kalktı. Son 10 yıllık süreçte Bursa’da sanayi ve ihracat patlaması yaşadı. Birçok sektör globalleşen dünyada Bursa’yı tercih ediyor. Bursa’nın otomotiv disiplini ve makine kültürü yabancı yatırımcıları ve sanayicileri çekiyor. Bursa özel bir şehir. “Kalite şehri” sloganımız var. Bursa, kaliteyi üreten bir şehir.
Bursa sanayisinin gelişimi doğrultusunda bizim bölgemizde de gelişmeler yaşandı. Kayapa OSB’deki firma sayısında yüzde 80’e yakın bir artış yaşandı. Bölgemizin OSB kimliğine kavuşmasının ardından, ilgi de arttı. Geçmiş dönemde 60 – 70 civarında olan fabrika sayısı 180’e ulaştı. Katma değeri yüksek üretim yapan sanayi tesisleri bölgemizde faaliyet gösteriyor. Makine, tasarım, Ar-Ge merkezleri bölgemizde yer alıyor. Kayapa OSB’de otomotiv yan sanayi, makine sektöründeki firmalar ağırlıkta. Bölge sanayicilerimiz tasarıma ve katma değeri yüksek ürünlere ağırlık veriyor. Bölgemizde uçak yapan, uçak parçası üreten firmalarımız bile var. Büyük parsellerimiz yok. Sanayicimiz de küçük parsellerde büyük işlere imza atıyorlar. İhracatta, Bursa ölçeğinde bizler de iyi bir konuma geldik. Bölgemizde farklı sektörlerde dünya devlerine hizmet veren firmalar var. Bizde katma değeri yüksek, ihracatta kilogram fiyatı yüksek firmalar ağırlıkta. Bu da bölgemizin ihracatına oldukça olumlu yansıyor.
Bölgenize yabancı yatırımcıların ilgisi ne seviyede?
Yabancı yatırımcılara hitap edecek metrajlarda arazimiz yok. Yabancılar büyük arsalar ve araziler istiyorlar. Bizim bölgemizdeki en büyük arazi ise 9 – 10 dönüm civarında. Ancak yabancı yatırımcılar da son yıllarda politikalarını değiştirdiler. Yatırımdan çok Türkiye’de hazır, kurulu yerler almaya çalışıyorlar. Bu noktada benim şahsi görüşüm; milli sermayemiz ve milli servetimiz yabancıların eline geçiyor ve yurt dışına gidiyor. Yabancılar fabrikayı alıp götürmüyor ama sermayemiz gidiyor. Yerli ve milli kalkınma hamlesi kapsamında bu durumun değerlendirilmesi lazım.
Kayapa OSB’nin firmalara sağladığı avantajlar neler?
Bölgemiz ilk olarak sanayi bölgesiydi, sonrasında ıslah OSB oldu. Sanayi bölgesi ve ıslah OSB süreçlerinde, OSB olabilmemiz için yapmamız gerek taahhütler vardı. Altyapımızı yapıp, bölgemizin fiziki şartlarını iyileştirmemiz lazımdı. Bunları yol hariç yüzde 90 karşıladık. Sanayicimizin kendi imkanlarıyla, alt yapı katılım bedellerini toplayarak 2 büyük ihale yaptık. Bölgemizdeki bütün sokaklarımıza, bütün fabrikalarımızın kapısının önüne kadar kanalizasyon hizmetlerini getirdik. Bunları yaparken sanayici kendi bütçesinden yapıyor. Bu süreçte bir de ekonomik krize takıldık. 3 sene önce Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’mızdan yol için bir kredi talebimiz olmuştu, onu da karşıladılar. Destekleri için Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Sayın Mustafa Varank’a bir kez daha teşekkür ediyoruz. Ayrıca bütün belediyelerle de uyum içinde çalışıyoruz, bu vesileyle belediye başkanlarımıza da şükranlarımızı sunuyoruz. Şimdi sıkıntılı bir yol sürecimiz var. O da önümüzdeki ay ihaleye çıkacak. 2023 yılında bölgemiz, tüm yolları asfaltlanmış, yol problemi olmayan, altyapısı tamamlanmış, sanayicinin ihtiyacı olan her şeyi karşılayacak duruma gelecek.
Dünyada çevreci ve yeşil üretim ön planda. Bölgenizde bu alanda gerçekleştirilen çalışmalardan bahseder misiniz?
Çevreci ve yeşil üretim çok önemli bir başlık. Biz sanayi bölgemizin kurulduğu günden beri, bölgemizde faaliyet gösteremeyecek sektörlerin listesini çıkartmıştık. Zaman zaman bunu gerek yurt içinden gerekse de yurt dışından firmalar zorluyor. Geri dönüşüm tesisi, döküm fabrikası ya da ağır metallerden kaplama te-sisleri yapmak isteyenler oluyor. Ancak biz çevrecilik bilincimizi OSB kurulmadan önce belirlemiştik. O politikamızdan taviz vermeden yolumuza devam ediyoruz. Bölgemizde faaliyet gösterecek firmaları, izin sürecinde sıkı bir süzgeçten geçiriyoruz. Arsa sahibi olsa bile, bizim standartlarımıza sahip olmayan firmalara bölgemizde izin vermiyoruz.
Katma değerli üretim yapan firmaların bölgenizdeki payı nedir?
Bölgemiz her geçen gün büyüyor. Silikondan bebek beslenmesine yönelik ürünler yapan firmalar, Boeing’e, Airbus’a parça üreten firmalar, savunma sanayine çalışan firmalar, otomotiv markalarına özel makine tasarımı yapan firmalarımız gibi önemli katma değer oluşturan şirketlere ev sahipliği yapıyoruz. Bunların hepsinin Ar-Ge merkezleri ve ekipleri, nitelikli ve kaliteli mühendis kadroları var.
Bölge olarak dijitalleşme çalışmalarınızdan bahseder misiniz?
Öncelikli hedefimiz altyapı çalışmalarımızı tamamlamak. Şu anda dijital çağda yaşıyoruz.
Gelişen dünyadaki modernizasyonla bizim de entegre olmamız lazım. Dünyadaki teknolojik ve dijital gelişmelere paralel bir yol izlememiz gerekli. Çünkü öyle bir çağda yaşıyoruz ki, her şey internetin içinde. Bunun için de en önemli husus altyapı. Bölgemizde telekom altyapısıyla internet hizmeti alıyorduk. Ancak bir özel firmayla anlaşarak, bütün bölgenin fiber optik internet altyapısı hatlarının kurulumunu tamamladık. Böylece bölge sanayicilerimize yüksek hızlı internet ulaşımı imkanı sağlamış olduk. Bu, sanayicimize getirdiğimiz kanalizasyon, pis su – temiz su hattı kadar önemli bir hat. Bu noktada da dijitalleşme alanında altyapı hizmetimizi başarıyla tamamlamanın mutluluğunu yaşıyoruz. Bunun ardından üstyapıyı daha hızlı bir şekilde kurabiliriz.
Yeni hizmet binanızın tam olarak faaliyete başlaması ne zaman olacak? Buranın bölge sanayicilerine faydaları neler olacak?
Yeni hizmet binamızın inşaatını tamamladık. Tam teşekküllü bir şekilde bitirdik. Bölgemize hitap edecek ölçekte bir bina inşa ettik. Çünkü büyük binalarda büyük işletme maliyetleri oluyor. Bizim bölgemizin büyüme şansı fazla olmadığı için mevcut ihtiyacımıza göre bir bina dizayn ettik.
Her türlü altyapısını tamamladık. Arkadaşlarımız da orada çalışmalarına başladı. Yollarımızı da bitirdikten sonra güzel bir açılış yaparak burayı kamuoyuna tanıtacağız.
Bunun dışında bölgemizde sosyal donatı alanları yapma planımız var. Yurt dışından bölgemize yük olmaya gelen TIR şoförleri için büyük bir TIR parkı yaptık. Şoförler bundan ücretsiz olarak faydalanabiliyor. Burada bir kantar binası da var.
Ayrıca şoförlerin temel ve kişisel ihtiyaçlarını karşılayabileceği alanlar kurduk. Ayrıca bölgemizin temel ihtiyaçlarından biri olan Kayapa OSB Merkez Camisi’nin inşaatını tamamladık.
Sosyal sorumluluk projesi olarak Kayapa Kadınlar Derneği’ne bölgemizde bir kafeterya işletmesi için yer verdik. Yeşil alanlarımızı da yavaş yavaş yolla birlikte oluşturup, park gibi sosyal donatı alanlarının yapımına hız vereceğiz.
İlerleyen süreçte atık su arıtma tesisi gibi yatırımlar planlıyor musunuz?
Biz atık su arıtma tesisini biraz daha ekonomik çözdük. Bölgemizin komşusu olan Hasanağa OSB’nin atık su arıtma tesisinin kapasitesinin büyük olduğunu öğrendik. Sonrasında onlardan hizmet alma talebimizi Hasanağa OSB yönetimine ilettik. Onlar da bizim teklifimizi olumlu karşıladılar ve bir protokol imzaladık. Şu anda altyapı hatlarımızı bitirdik. Terfi istasyonlarımızın inşaatının bitmesini bekliyoruz. Onları da ihale ettik. Bizim bölgemizde çıkan atık suları Hasanağa OSB’nin atık su arıtma tesisine pompalayacağız. Bunun karşılığında da hizmet bedeli olarak fatura ödeyeceğiz. Bu biraz daha kazan-kazan yöntemi. Bölgemizi büyük bir yatırım maliyetinden kurtardı.
Kayapa’da hızlı bir şehirleşme var. OSB olarak bu şehirleşmeyle iç içe bir şekilde nasıl yol almayı düşünüyorsunuz?
Sanayiyle konutların iç içe olması en büyük kabusumuz oldu. Arada bir sağlık koruma bandımız var. Ancak biz sanayi olarak 1997 yılından beri buradayız. Fakat şehrin batıya kaymasıyla konutlaşma bu bölgede de hızla artmaya başladı. Bu yüzden de çevreci bir sanayi bölgesi olmak ve komşularımıza rahatsızlık vermemek amacıyla bölgemizde faaliyet gösteren firmaları sık sık denetliyoruz.
Bunun yanında Bursa’nın genelinde olduğu gibi trafik bizim bölgemizde de önemli bir sorun. Bu konuyla ilgili de şehrin yöneticileriyle sürekli görüşme halindeyiz. Bölgemizin içinden geçen ana arter yol, OSB’nin yolu değil. Bu yol, bölgemize yakın noktada olan Bursa’nın en büyük taş ocaklarının kullandığı bir ana arter. Burası gün içinde çok yoğun bir taş ocağı trafiğine maruz kalıyor. Bunun çeşitli sıkıntıları var. Buranın ciddi sıkıntılar doğurabileceğine dair şehrin yetkililerine bilgilendirmelerde bulunuyoruz. Onlardan da bir ilgi alaka geleceğine inanıyorum. Çünkü Kayapa konut bölgesinin Bursa’da çok tercih edilen bir konum olması dolayısıyla çok hızlı bir nüfus artışı yaşanıyor. Sabah ve akşam trafiği Acemler trafiğini aratmıyor.
Kayapa OSB ve Kayapa Sanayici ve İş Adamları Derneği (KSİAD) yönetimleri arasındaki güçlü birlikteliğin bölgenize ve bölge sanayicilerinize sağladığı kazanımlar neler?
Kayapa OSB’nin varoluş sebebi KSİAD’dır. KSİAD bir sivil toplum kuruluşu olarak 2002 yılında kuruldu. O zamanki dernek yönetiminin hedefleri bölge sanayicileri arasında birlik ve beraberlik sağlayarak bölgeye katkı koymaktı. O dönemde 20 – 30 firmayla çok hızlı hareket edip, bölgemize yatırımlar yapıyorduk. Ancak bölgemizdeki diğer parseller doldu ve sanayi bölgemiz büyüdü. Bu süreçte ıslah OSB de büyük bir şans oldu. Islah OSB’nin finansmanını KSİAD ile Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) birlikte hareket ederek sağladık. Bölgemizin altyapısını beraber yaptık. Şu anda da geçmiş dönemlerde KSİAD yönetiminde görev alan arkadaşlarımız Kayapa OSB yönetiminde de görev yapıyorlar. Bir uyum içerisindeyiz. Kayapa OSB ve KSİAD’ı birbirinden ayrılmaz bir bütün olarak düşünüyoruz. OSB’lerin mevzuatlar çerçevesinde, yerel yönetim mantığında bir işleyişi var. KSİAD ise farklı vizyonlarda yatırımlar yapan ve sosyal aktiviteler gerçekleştiren bir yapıya sahip. İkisi birbirini dengeleyecek şekilde yolumuza devam ediyoruz.
Bölgenizin geleceğini nasıl görüyorsunuz? Kayapa OSB 10 sene sonra hangi noktada olur?
Herkesin bir hayali var. Ben de 10 sene sonra Kayapa OSB’nin, Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi’nden (NOSAB) daha iyi bir noktada olmasını isterim. Rol model olmayı istiyoruz. Bölgemizden konutların olduğu kısma geçerken, insanları burasının güzel bir organize sanayi bölgesi olduğu imajını vermek hedeflerimiz arasında.
