Kıymetli okurlar, bilindiği üzere ülkemizde Katma Değer Vergisi (KDV) TBMM tarafından 3065 sayılı yasa ile 25/10/1984 tarihinde kabul edilip, 02/11/1984 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanmış, 01/01/1985 tarihinden itibaren yürürlüğe konmuş olup, birçok işlem ve muamele vergisi kaldırılmıştır.
KDV Kanunu İkinci Bölüm’de istisnalar tanımlanmış olup ülkemizde sıklıkla uygulanan ihracat istisnası 11 inci madde de tanımlanmıştır.
KDV Kanunu 11’inci madde hükmünde yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler, serbest bölgelerdeki müşteriler için yapılan fason hizmetler ve karşılıklı olmak şartıyla uluslararası roaming anlaşmaları çerçevesinde yurt dışındaki müşteriler için Türkiye’de verilen roaming hizmetleri olarak tanımlanmıştır.
Bu doğrultuda ihracat işlemleri KDV istisnası kapsamında olup, iade işlemine konu olmaktadır. Unutulmamalıdır ki, ihraç kayıtlı satıştan KDV iadesi doğabilmesi için yurt içi satış ve ihraç kayıtlı satışlar arasında ay içi karşılaştırma yapılarak devreden KDV’nin de iade almaya uygun rakamları sağlaması gerekmektedir.
Yine aynı kanun 11’inci madde C fıkrasında “İhraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından kendilerine teslim edilen mallara ait katma değer vergisi, ihracatçılar tarafından ödenmez. Mükelleflerce tahsil edilmeyen ancak ilgili dönem beyannamesinde beyan edilecek olan bu vergi, vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunur” hükmü ile ihraç kayıtlı teslimlerin açıklaması yapılmıştır.
Burada kanun metninden imalatçı sıfatına kimin sahip olduğu konusuna değinmekte fayda vardır. İmalatçı sıfatı için ilgili meslek odasına kayıt olma, imalatçı belgesi bulunması ve imalatın yapıldığı dönemde yeterli işçi çalıştırması genel kabul görmüş şartlar olarak sıralanmaktadır. İmalatçı firma ihraç kayıtlı satışa konu ürünleri kendisi üretebileceği gibi, malları fason olarak da ürettirebilmekte olup, fason olarak alınan hizmetin KDV iadesine konu edilebilecektir.
Ayrıca ihraç kayıtlı teslimin yapıldığı tarihten itibaren 90 gün içerisinde yurt dışına ihracatının gerçekleşmesi gerekmektedir.
İhraç kayıtlı satıştan doğan KDV iade taleplerinde gümrük beyannamesi ile ilgili bazı sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Vergi daireleri tarafından aktarılan bazı eksiklik yazılarında gümrük beyannamesi üzerinde imalatçı bilgisinin eksik olması sebebiyle Yeminli Mali Müşavir özel amaçlı tespit raporları talep edilmektedir. Ayrıca yine vergi daireleri tarafından yazılan bazı hata yazılarında sanayi sicil belgesi içerisinde yer alan açıklamalarla, fatura içeriğinin bire bir tutması; ifade tutarsızlığı durumunda ise bağlı bulunan odadan ekspertiz raporları talep edilmektedir.
Unutulmamalıdır ki devreden 80 milyar olduğu iddia edilen Katma Değer Vergisi’nin mükelleflere iadesi birçok çıkması muhtemel vergisel reforma konu edilmektedir.
Gelişmiş batı toplumlarında görmekteyiz ki devreden KDV’nin iadesi için kolaylaştırıcı mevzuat hükümleri uygulanmaktadır.
Bu sebeple mali idarenin başta ihraç kayıtlı satışlar olmak üzere, özellikle enflasyonist ekonomik şartlardan geçtiğimiz şu günlerde devreden KDV’nin özellikle ihracatçılar başta olmak üzere; bir ekonomik yük getirdiğini ve bu yükü hafifletecek uygulamaları hayata geçirmesi önem arz etmektedir.