Geçtiğimiz ayın sonunda Mekatronik Derneği tarafından ROKON 2021 etkinliğine konuşmacı olarak davet edildim. BTÜ rektörlüğü başta olmak üzere çok değerli katılımcılar vardı. Bu etkinlikteki sunumumun ana hatlarını sizlerle de paylaşmak istedim.
Dilimize Fransızca’dan giren ‘ROBOT’un TDK’daki tanımı şöyle: Belirli bir işi yerine getirmek için manyetizma ile kendisine çeşitli işler yaptırılabilen otomatik araç. Bir de COBOT ki henüz TDK’da yok: Cobot veya kolaboratif robotlar, ortak çalışılan bir alanda insanlarla yan yana etkileşime girerek güvenli bir şekilde çalışabilmeyi sağlayan robotlardır.
Robotlar ve cobotlar hayatın her alanındalar, şöyle ki; Türkiye’de sektörel bazda %39 otomotiv, %14 metal sanayi %11 ile plastik ve kimya endüstrisinde var. Fabrikalarda robot %60 taşımada, %19 ile kaynak uygulamalarında kullanılıyor. Lojistik, gıda, sağlık, hizmet, kimya, elektronik başta olmak üzere tüm üretim sektörlerinde artış var. Ofislerde ve evlerde giderek artan kullanım alanları olmaya başladı.
Metal yakalılar! Beyaz, mavi, gri derken metal yakalıları da biz ürettik. Bu durumun artılarına ve eksilerine bakarsak.
+ İzin istemiyorlar, devamsızlıkları yok, iş kazası yok,
+ Acıkmıyor, susamıyorlar,
+ Yorulmuyorlar, çay ve yemek molaları,
soyunma dolabı yok,
+ Yemek, servis, kıdem, ihbar, agi yok,
+ Sendika, grev, lokavt yok,
+ Sürekli aynı hız, kalite ve tempodalar,
+ Programlananları yapıyorlar, ŞİMDİLİK!
+ VE maaşları yok…
- Duyguları ve değer yargıları yok,
- Arada bir ısınıyorlar, arızalanıyorlar ve
düzenli bakım istiyorlar,
- Yedek parça istiyorlar,
- Yatırım ve bazen de tamir maliyetleri çok yüksek,
- VE beyin fırtınası yapıp öneride bulunamazlar…
Dünyadaki toplam robot sayısı 2,7 milyon.
IFR (Uluslararası Robotik Federasyonu) 2019 raporuna göre; dünya üzerinde her 10.000 çalışana karşılık çalışan robot sayısı 113. Bölgelere göre robot / çalışan (r./ç.) oranına bakıldığında her 10.000 çalışana karşılık;
• Batı Avrupa – 225
• Kuzey Avrupa – 204
• Kuzey Amerika – 153
• Güneydoğu Asya – 119 robot vardır.
• Ülke olarak ilk üç; Singapur 918,
G.Kore 868 ve Japonya 364.
2025’de dünyada öngörülen robot sayısı 3,4 milyon.
Asya ülkelerinin hem üretim hem kullanımda açık ara üstünlüğü olmakla beraber dünyada 50 farklı ülkede robot üretilmektedir.
SON DAKİKA HABERİ DİKKAT! Laboratuvarda çoğaltılan canlı beyin hücreleri kullanılarak dünyanın ilk düşünen robotu geliştirildi. Yapay zeka ile de desteklenen robot, algoritması yanlış karar verdiğinde beyin hücreleri tarafından uyarıldı. Görevlerini başarıyla tamamlayan robot, insan gibi düşünen ve kendi iradesine sahip makineler çağının başlangıcı olarak tarihe geçti.
Konuşmamın son kısmını da önerilerime ayırdım;
-Yapacağınız tüm faaliyetlerin temeline insanı koyacaksınız.
-Beraberinde de insanlığın sürdürülebilirliğini düşüneceksiniz.
-Önemli olan; insanlığın refahı ve geleceği,
içinde bulunduğu eko-sistemin varlığıdır.
-Verimlilik, kalite ve genel performansın artışı
çok önemlidir.
-Bu iyileştirme insanı işsiz ve umutsuz kılıyorsa,
eksik demektir.
-ROBOT üretirken ve devreye alırken bunları
göz önüne alınız…
2030 yılında en az 200 milyon kişi otomasyondan dolayı işsiz kalacak ama robotu üretecek ve yönetecek kişilere ihtiyaç olacağı için 400 milyon kişi istihdam edilecek. Dünya bunun için hazırlık yapmalı…
Türkiye’de 2030 yılında yaklaşık 33 milyonluk bir işgücü ihtiyacı olması öngörülüyor. Otomasyon ve dijitalleşmenin etkisiyle 8 milyon işin kaybolma potansiyeli bulunuyor. Dijitalleşmenin yaratacağı verimlilik ve ekonomik büyüme üzerindeki etkiler ile sosyal değişimlerle birlikte 9 milyon yeni iş oluşabileceği öngörülüyor. Türkiye bunun için hazırlık yapmalı…
Yeni iş kolları arasında robot operatörlüğü çok kıymetli bir noktaya gelecek. Öne çıkacak diğer bir meslek ise ‘otomasyon danışmanlığı’ olacak. Ayrıca; yazılım, otomasyon, kodlama, yani uçtan uca tüm sürecin içerisinde birçok işkolları ve yetkinliklere ihtiyaç var.
Hem eğitmenlere hem eğitilenlere ihtiyacımız var, bunun için geç bile kalındı. Bazı üniversitelerin, özel vakıfların ya da toplulukların çalışmalarıyla arayı kapatamayız. Devletin bu soruna ve sürece sahip çıkması gerekiyor. Ortak akıl ve iş birliği de önemli. Önce, işini kaybedecek olanları eğitmeliyiz.
Mekatronik Derneği, Bursa şubesini kurmak için girişimlerde bulunmaya başlıyor. Kapınızı çaldıklarında ilgi ve desteğinizi esirgemeyin lütfen.
Saygılarımla