Bugün piyasadaki elektrikli otomobillerin tek şarj ile gidebildikleri menzil, marka ve modele göre 150 km ila 800 km arasında değişkenlik gösteriyor. Bununla birlikte gidilebilecek maksimum mesafeyi belirlemede, yol ve hava koşulları ile sürüş stili de önemli bir rol oynuyor.
Akaryakıtlı otomobil ile yüzlerce kilometre yol gitmeye alışmış olan sürücüler, doğal olarak aynı imkânın elektrikli araçlarda da olup olmadığını merak ediyor.
Aslında bu durum, marka ve modelden ziyade araçta kullanılan bataryanın kapasitesi ile daha yakından ilişkili. Bunu tıpkı akaryakıt deposuna benzetebilirsiniz. Depo ne kadar büyükse, alabileceği yakıt da o kadar fazla oluyor. Örneğin; 10 kilovat (kW) kapasiteli bir batarya ile yaklaşık 50 kilometre yol gidilebilirken, 70 kW’lık bataryalı bir aracın menzili 500 kilometreyi aşabiliyor.
Otomobil firmalarının EV modelleri için açıkladıkları menziller, şarjı yüzde 100 dolu sıfır araçlarla yapılan sürüş denemeleri üzerine belirleniyor. Dolayısıyla verilen rakamlar, ortalamadan ziyade esasında “en fazla kaç km gider?” sorusunun yanıtını veriyor.
Denemeler için tercih edilen yollar genellikle eğimsiz ve düz olurken, hava sıcaklıkları ise 20 derece civarında seyrediyor. Ayrıca hız da değişken ve dur-kalk şeklinde olmak yerine sabit ilerliyor. Bununla birlikte araç içi klima vb. faktörler de devre dışı oluyor. Öyleyse bunlara göre menzili etkileyebilecek faktörlere birlikte göz atalım:
Yoğun trafikte kullanılan geleneksel araçların yakıtı nasıl ki daha çabuk bitiyorsa, elektrikli araç bataryası da aynı ölçüde daha hızlı boşalıyor. Sabit hızda ilerlemek yerine sürekli dur-kalk yapmak aracın menzilinin kısalmasına yol açıyor.
Bir aracı sürekli 5-10 kilometrelik yollarda kullanmak ile tek seferde yüzlerce kilometre yol yapmak arasında farklılıklar bulunuyor. Kısa sürüş mesafelerinde kullanılan araçların tek şarjla gittiği toplam yol uzunluğu, şehirlerarası yollarda aynı günde gidilen mesafeye kıyasla daha az olabiliyor.
Sıcaklığın 10 derecenin altında veya 30 derecenin üstünde olması bataryanın verimliliğini olumsuz etkileyebiliyor. Sıcaklıklar 10 ila 30 derece arasında ise batarya tam kapasite çalışabildiği için toplam menzil de daha uzun oluyor. Bunu ayrıca rüzgâr faktörü de etkiliyor. Araç seyir halindeyken karşıdan sürekli olarak rüzgâr aldığında bataryası daha çabuk boşalabiliyor.
Bu noktada da durum tıpkı akaryakıtlı araçlarla aynı. Bir aracı otobanda kullanmak ile eğimli, engebeli ve çakıllı yollarda kullanmak arasında yakıt/şarj tüketimi ve dolayısıyla menzil bakımından önemli farklar bulunuyor.
Yaşadığınız ve seyahat ettiğiniz bölgeler doğrudan size bağlı olmasa da EV’nizin menzilini uzatmak için sizlere düşen bazı sorumluluklar da var. Bunları kısaca şöyle özetleyebiliriz.
Aracınızı düzenli olarak şarj ederek menzilinin korunmasını sağlayabilirsiniz. Ayrıca uzun yola çıkmadan öncesi haricinde, bataryayı her seferinde yüzde 100 doldurmak yerine doluluk oranı yüzde 80’e varınca şarj işlemini kesebilirsiniz.
Aracınızı aksiyonlu kullanmayı ve aniden hızlanmayı seviyorsanız, sürüş stilinizi biraz daha yumuşatmayı deneyebilirsiniz. Aracınızı olabildiğince sabit hızda ve sakin kullanarak, tek şarjla gidebileceğiniz mesafeyi fark edilir ölçüde artırmanız mümkün.
Varış noktasına giden farklı yolları önceden tespit ederek hangisi daha düz ve eğimsiz ise onu tercih edebilirsiniz. Bu sayede gideceğiniz yol diğerlerine kıyasla uzun olsa dahi şarjınızı ve toplam kilometrenizi optimum düzeyde tutabilirsiniz.
Tekerleklerin lastik basınçlarının birbirleri ile aynı olmaması, aracın dengesini olumsuz etkileyerek tıpkı engebeli bir yoldaymışçasına ilerlemesine yol açabilir. Lastik basınçlarının her biri aynı olsa bile, gerekenden fazla ya da düşük olmaması gerekir. Bu durum aracı yoracağı için bataryanın da daha hızlı tükenmesine yol açabileceğinden, lastik basıncını her kullanım öncesi kontrol etmelisiniz.
Bu alanda yine akaryakıtlı araçlarla aynı durum söz konusu… Benzinli ve dizel araçlarda nasıl ki klima ve multimedya cihazları çalışırken yakıt daha hızlı bitiyorsa, benzer durum doğal olarak EV bataryalarında da söz konusu oluyor. Üstelik yakıt/şarj tüketimi, ilave aksesuarlarla daha da artıyor. Bu nedenle aracınızı olabildiğince fabrika çıkışı haliyle korumaya özen göstermelisiniz.
Tüm anlatılanlar ışığında elektrikli otomobil kaç km gider sorusuna en yüksek sayı değerini ancak sizler verebilirsiniz.