Sanayi Devrimi’nden bu yana üretim süreçlerinde önemli dönüşümler yaşandı. İlk olarak mekanizasyonla başlayan sanayileşme süreci, elektrifikasyon, otomasyon ve son olarak dijitalleşme ile günümüze kadar geldi. Günümüzde, “Sanayi 4.0” adı verilen yeni sanayi devrimi, üretimden tedarik zincirine kadar birçok alanda köklü değişiklikler yaratıyor.
Sanayi 4.0, dijitalleşmenin üretim süreçlerine entegre edilmesiyle ortaya çıkan bir kavram, Yapay zeka (AI), büyük veri (Big Data), nesnelerin interneti (IoT), siber-fiziksel sistemler ve bulut bilişim gibi teknolojilerin üretimde kullanılması, günümüzde artık daha akıllı, verimli ve esnek bir üretim ortamının oluşmasını sağlıyor. Geleneksel fabrikalar akıllı fabrikalara dönüşerek üretimde verimliliği artırıyor, maliyetleri düşürüyor ve rekabet avantajı sağlıyor. Sanayi 4.0 ile gelen dijital dönüşüm, birçok teknolojik gelişmeye dayanıyor. Teknolojik gelişmelerde son dönemde en çok duyduğumuz; Büyük Veri ve Analitiği , Nesnelerin İnterneti (IoT), Yapay Zeka ve Makine Öğrenimi, Otomasyon ve Robotik Sistemler – gittikçe önemi artıyor - , Siber-Fiziksel Sistemler, Bulut Bilişim ve Dijital İkizler.
Tüm bu teknolojiler ile oluşan Dijital dönüşüm sanayinin dönüşmesini sağladı. Üretim süreçlerinin optimizasyonu sayesinde gereksiz harcamalar önleniyor ve maliyetlerin düşmesi gerçekleşti. Otomasyon ve yapay zeka sayesinde daha hızlı ve hatasız üretim ile verimlilik sağlandı. Kişiselleştirilmiş üretim modellerine geçiş ile esnek üretim kavramı oluştu, Akıllı sistemler sayesinde enerji tüketimi daha iyi yönetiliyor ve ciddi bir enerji verimliliği sağlanıyor, Robotlar ve otomatik sistemler sayesinde insan hatalarının etkisi en aza indiriliyor.
Türkiye’de sanayinin dijital dönüşüm süreci hız kazanmış durumda. Büyük sanayi kuruluşları akıllı fabrikalara yatırım yaparken, KOBİ’ler de dijital dönüşüme ayak uydurmak için teşvik ediliyor. Ancak yatırım maliyetlerinin yüksek olması, kalifiye insan kaynağı eksikliği , küçük ve orta ölçekli işletmelerin dijital dönüşüm sürecine adapte olmakta zorlanması gibi nedenler sürecin içinde öne çıkan ve çözülmesi gereken sorunlar. Biliyoruz ki, Türkiye’nin sanayi altyapısını dijitalleştirmesi, küresel rekabet gücünü artırmak için kritik bir öneme sahip.
Peki Gelecekte Bizi Ne Bekliyor?
Otonom fabrikalar yaygınlaşacak, Yapay zeka destekli karar mekanizmaları daha fazla kullanılacak, Kişiselleştirilmiş üretim standart hale gelecek, Yeşil üretim ön planda olacak ve sürdürülebilir fabrikalar artacak. Sanayi 4.0’ın sunduğu fırsatlardan en iyi şekilde faydalanmak için mühendislerin, şirketlerin ve devletlerin dijital dönüşüme hız vermesi gerekiyor. Şu bir gerçek ki ancak teknolojiye adapte olabilenler, gelecekte rekabet avantajını elinde tutabilecek.