Bursa’nın dev firmaları

İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı ‘İSO 500 2022’ sonuçlarına göre, TÜPRAŞ, üretimden satışlarda 418,4 milyar lirayla en büyük sanayi kuruluşu unvanını korudu. Sanayi kenti Bursa’da ise, 2021 listesinde olduğu gibi bu yıl da Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş. birinci sırada yer aldı.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, düzenlediği basın toplantısında, İSO’nun Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmasının sonuçlarını açıkladı.

Araştırmaya göre, Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) üretimden satışlarda 418,4 milyar lirayla listede ilk sırayı alırken, 2021’de üçüncü sırada olan Star Rafineri 189,2 milyar lirayla ikinciliğe yükseldi. Geçen yıl ikinci sırada bulunan Ford Otomotiv ise 140,1 milyar liralık üretimden satışla 3’üncü oldu.

İstanbul Altın Rafinerisi (İAR) 87,8 milyar liralık üretimden satışla 4’üncü sırada yer alırken, İAR’ı, 69,5 milyar lirayla Ereğli Demir ve Çelik, 66,9 milyar lirayla İskenderun Demir ve Çelik izledi. İAR ile Ereğli Demir ve Çelik’in ikişer basamak yükselmesi dikkat çekti.

Toyota Otomotiv 65,9 milyar lirayla 7’nci, Arçelik 64,1 milyar lirayla 8’inci, Oyak-Renault 62,7 milyar lirayla 9’uncu, Tofaş 59,8 milyar lirayla 10’uncu sırada yer aldı. Toyota 3 basamak birden gerilerken, Arçelik, Oyak-Renault ve Tofaş’ın sıralamadaki yeri değişmedi.

İSO 500’ün üretimden satışları

4,5 trilyon liraya yükseldi

Türkiye’nin 500 büyük sanayi kurulu­şunun üretimden satışlarının geçen yıl, 2021’e göre yüzde 119 artarak 4 trilyon 485 milyar liraya yükseldiğini dile getiren Bahçıvan, “Bu yüksek oranlı artışta, ihracattaki güçlü performansın yanı sıra canlı yurt içi talep, yükselen kur ve fiyatlar ile ihracat gelirlerinin TL karşılıklarındaki ar­tışın belirleyici rol oynadığını söyleyebili­riz. 2022 yılının verileri yıl sonu tüketici enflasyonu ile arındırıldığında üretimden satışların reel olarak 2021 yı­lına göre yüzde 33,3 ile oldukça yüksek bir artış sergilediği görülüyor” dedi.

Finansman giderlerindeki

azalış dikkati çekti

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Bahçıvan, finansman giderlerinin uzun yıllardan beri İSO 500’ün en dik­kat edilen unsurlarından olduğunu belirterek, şu bil­gileri verdi: “İSO 500’ün finansman giderlerinin 2022’de yüzde 32,6 artarak 277 milyar liraya yükseldi­ğini görüyoruz. Böylece finansman giderlerinin faa­liyet karına oranı belirgin bir düşüş göstererek yüzde 61,1’den yüzde 41,3’e inmiş durumda. Yıllardan beri hep işaret ettiğimiz ve 2018’de yüzde 89’lara kadar çıkan bu oranın yüzde 40’lara gerilemiş olması dikkat çekiyor. O günkü finansal koşullar, bugünkü faiz ve krediye erişim koşullarıyla karşılaştırıldığında ara­daki makasın ne kadar yüksek olduğu biliniyor. Dola­yısıyla finansman giderlerinin faaliyet karına oranındaki görece iyileşmenin, ne kadar sürdürülebi­lir olduğunu gelecek yıl açıklayacağımız 2023 yılı İSO 500 verilerinde daha net bir şekilde göreceğiz.”

İSO 500’ün aktif toplamı 3,9 trilyon

liraya, toplam borcu 2,5 trilyon

liraya yükseldi

Erdal Bahçıvan, 2022’de İSO 500’ün aktif toplamı­nın yüzde 83 artarak 3,9 trilyon liraya yükseldiğini belirterek, “Aktifler içerisinde ana kalemler incelendi­ğinde, dönen varlıklar yüzde 78 artışla 1,4 trilyon lira­dan 2,5 trilyon liraya; duran varlıklar ise yüzde 95 artışla 706 milyar liradan 1,4 trilyon liraya yükselmiş durumda. 2022’de özkaynaklar 624 milyar liradan 1,4 trilyon liraya yükselerek yüzde 124 artarken; toplam borçlar 1,5 trilyon liradan 2,5 trilyon liraya çıkarak yüzde 67 büyüdü.” diye konuştu.

İSO 500 kuruluşlarında borçların payının yüzde 70,7’den yüzde 64,3’e gerilediğini, öz kaynakların payı­nın yüzde 29,3’ten yüzde 35,7’ye çıktığını vurgulayan Bahçıvan, mali borçların yüzde 64 artışla 1,3 trilyon liraya, diğer borçların da yüzde 70’e yakın yükselişle 1,2 trilyon liraya yükseldiği anlattı.

Devreden KDV’nin çözümü için çağrı

İSO Yönetim Kurulu Başkanı Bahçıvan, her fırsatta dile getirdikleri devreden KDV sorununun 2022’de çok daha belirgin bir hale geldiğini kaydederek, İSO 500’ün devreden KDV yükünün yüzde 107 artarak 49 milyar li­raya yaklaştığını bildirdi. Bu sorunun çözümü için çağrıda bulunan Bahçıvan, “Sanayiciyi en çok rahatlatacak çözüm, devreden KDV alacaklarının banka teminatı ha­line getirilmesidir. Özellikle Eximbank kredilerine dönük bir teminat aracına dönüştürülmesi, bu sorunun en rasyo­nel çözümü olacaktır” diye konuştu.