Arabalar, hayatımızı en çok kolaylaştıran buluşlardan biri. Mekanik detayları pek çok olan makinelerin yerine, artık özellikle elektrikli arabalarda adeta bataryalı ve yürüyen birer bilgisayar kullanıyoruz. Pek çok avantaj var; en başında da yürüyen aksam sayısının çok az olması nedeniyle sorunların minimum seviyeye gelmesi, şehir gürültüsünü yok etmesi, ve fosil yakıtları en azından doğrudan kullanmaması. Bunların yanında, adeta yürüyen bilgisayar sürdüğümüz için ve uzaktan destek, otonom sürüş, telefon bağlantıları gibi ek faydalar nedeniyle de; verilerin sızdırılması ve bilgisayara uzaktan kötü niyetli müdahale riskleri var.
Geçtiğimiz hafta yayınlanan bir haberde, Volkswagen grubuna ait Audi, Skoda, Volkswagen markaları taşıyan 800 bin aracın verilerinin toplandığı, bunların 460 bininin sürücülerinin kesin konum verileri ve iletişim bilgilerinin ifşa edildiği iddia edildi. İlgili haberin AB merkezli bir şirketten gelmiş olması, işin asıl enteresan kısmı. Zira kişisel veri ihlallerine yönelik en ağır yaptırım ve denetimler, yine AB’den çıkıyor.
İnterneti özgürce kullanmanızı sağlayan, web tarayıcılarının temeli Netscape’in ekibince kurulan Mozilla’nın yayınladığı, çok çarpıcı bir inceleme var*. Bu ekip incelemesini şu başlıkla duyuruyor: “Arabalar, gizlilik bakımından incelediğimiz en kötü ürün kategorisi”.
Modern arabalardan bahsediyorlar elbette. Bir elektronik ürünün dijitalleşmesinin böyle bir riski var.
Araştırma, 25 adet araba markasını “gizlilik” için inceliyor. Arabaların “tamamı” gizlilik konusunda sınıfta kalıyor. Sebeplerini şu şekilde sıralıyorlar:
Çok fazla sayıda kişisel veri işleniyor, ve bu veriler gereğinden fazla toplanıyor. Arabayı nasıl kullandığınız, bağlı servisleri nasıl kullandığınız, üçüncü parti yazılımlarla hangi verileri işlediğiniz gibi verileri işlemek için sizden “izin alıyorlar” (Evet, kimsenin okumadığı ama okuduğunu işaretlediği, kimilerince “internetin en büyük yalanı” olan “kullanım koşullarını onaylıyorum” kutucuğundan bahsediyoruz.)
Araştırmaya göre incelenen araçların yüzde 84’ü verilerinizi paylaşıyor ve bunların içinde yüzde 76’sı verileri satabileceklerini size belirtiyorlar. Yüzde 92’si araç sürücülerine “kişisel verileri kontrol etme” şansını pek tanımıyor. Araştırma burada yalnızca Renault ve Dacia markalarının sürücülerine “kişisel verilerinizin silinmesini sağlayabilirsiniz” hakkı sağladığını söylüyor.
Sonuç olarak otomobiller ve gizlilik konusunda regülasyon, denetim gibi konular oldukça önemli. İnternette sörf yaparken karşınıza çıkan ve hiçbir işe yaramayan onaylar, kutucuklar yerine; bu gibi konuların incelenmesi şart.
*İlgili inceleme: https://foundation.mozilla.org/en/privacynotincluded/articles/its-official-cars-are-the-worst-product-category-we-have-ever-reviewed-for-privacy/